Środa, 29 maja – Dzień Działacza Kultury, Międzynarodowy Dzień Uczestników Misji Pokojowych ONZ, Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa, Światowy Dzień Zdrowia Układu Pokarmowego, Światowy Dzień Świadomości o Stwardnieniu Rozsianym

Wydarzyło się:

(1913) W Paryżu odbyła się prapremiera baletu Święto wiosny Igora Strawinskiego

Urodzili się:

(1959) Krzysztof Dzierma – polski aktor niezawodowy kompozytor muzyki teatralnej

(1917) John F. Kennedy – amerykański polityk prezydent USA

Dzisiejsze święta nietypowe to:

Dzień Działacza Kultury

Międzynarodowy Dzień Uczestników Misji Pokojowych ONZ

Dzień Weterana Działań poza Granicami Państwa

Światowy Dzień Zdrowia Układu Pokarmowego

które opisałam rok temu –  (TUTAJ) , oraz

Światowy Dzień Świadomości o Stwardnieniu Rozsianym

Ponieważ to święto obchodzone jest zawsze w ostatnią środę maja, dlatego jego opis znajdziecie  (TUTAJ) .

A teraz przypomnijmy sobie, co na przestrzeni lat wydarzyło się 29 maja:

***

106 lat temu, 29 maja 1913 roku w Théâtre des Champs Élysées,

w Paryżu – odbyła się prapremiera baletu Święto wiosny Igora Strawinskiego

Igor Fiodorowicz Strawinski ( 1882 – 1971) to rosyjski kompozytor, pianista i dyrygent, uważany, za jednego z najbardziej wpływowych kompozytorów XX wieku. Skomponował ponad setkę utworów. Ewolucję jego muzyki zazwyczaj przedstawia się jako następstwo trzech faz – rosyjskiej (od ok. 1910), neoklasycznej (od „Pulcinelli” do opery „Żywot rozpustnika”) oraz dodekafonicznej (ostatnie dwie dekady życia).

O ile publiczność najchętniej słuchała jego utworów „rosyjskich”, to kompozytorzy najsilniej ulegali jego neoklasycyzmowi.

Skomponował wiele utworów religijnych, zwłaszcza w ostatnich latach życia. Często komponował na zespoły o nietypowej obsadzie. W wielu utworach ograniczał rolę instrumentów smyczkowych, za to pierwszoplanową rolę dawał instrumentom dętym. W baletach Strawiński wykorzystuje oryginalne melodie ludowe łącząc je z nowoczesną harmonią i specyficzną dla niego budowie montażowej bardzo wyraźnie zarysowanej.

Święto wiosny (pełna nazwa: Święto wiosny – obrazy z życia dawnej Rusi w 2 częściach) to balet do którego Igor Strawinski napisał nie tylko muzykę ale i libretto (wspólnie z Mikołajem Roerichem). Strawiński wraz z Roerichem opracowali tylko zarys poszczególnych scen, pozostawiając choreografom swobodę interpretacji.

Balet wystawiony był przez Balety Rosyjskie Siergieja Diagilewa z choreografią Wacława Niżyńskiego. Dyrygentem był Pierre Monteux a w roli „Wybranej na ofiarę” wystąpiła Maria Piltz.

Składał się z dwóch aktów:

• Akt I – Uwielbienie Ziemi:

1. Introdukcja;
2. Wiosenne wróżby i tańce młodzieńców;
3. Zabawa w porywanie;
4. Wiosenne korowody;
5. Walka dwóch plemion;
6. Taniec Ziemi.

• Akt II – Wielka Ofiara:

1. Wstęp;
2. Krąg tajemniczy;
3. Uwielbienie wybranej;
4. Wzywanie duchów przodków;
5. Święty taniec wybranej.

Prapremiera baletu wywołała jeden z największych skandali w historii muzyki.  Wszystkie elementy tego dzieła były dla tamtejszych gustów oburzające. Tematyka sprawiła, że Strawiński zastosował nowe, nieznane środki wyrazu. Ów pogański obrzęd był barbarzyński, dziki i kompozytor takimże uczynił swój balet. Rytmika nabrała w „Święcie wiosny” nowego znaczenia – była na pierwszym planie. To ona kształtowała i rozwijała myśl muzyczną. Do tego jeszcze zastosowane zostały ostro brzmiąca instrumentacja i dysonansowe współbrzmienia. Element taneczny także wymagał nowatorskich rozwiązań: ostrych ruchów i ociężałości.

Utwór tak odbiegał od tradycji, że uważano go za początek muzyki nowoczesnej w XX wieku.

Święto wiosny – Polski Balet Narodowy

***

60 lat temu, 29 maja 1959 w Kętrzynie, urodził się

Krzysztof Dzierma – polski aktor niezawodowy oraz kompozytor muzyki teatralnej

Jest również kierownikiem muzycznym Białostockiego Teatru Lalek.

Popularność zdobył dzięki roli księdza proboszcza Antoniego w Królowym Moście, w trylogii filmów w reżyserii Jacka Bromskiego U Pana Boga…

• 1998: U Pana Boga za piecem jako ksiądz Antoni, proboszcz w Królowym Moście
• 2007: U Pana Boga w ogródku (film) jako ksiądz Antoni, proboszcz w Królowym Moście
• 2007, 2009: U Pana Boga w ogródku (serial) jako ksiądz Antoni, proboszcz w Królowym Moście
• 2009: U Pana Boga za miedzą jako ksiądz Antoni, proboszcz w Królowym Moście

Kompozytor muzyki do:

• Polowanie na lisa (spektakl, 1990)
• Turlajgroszek (spektakl, 1992)
• Miecz (spektakl, 1993)
• Prorok Ilja (spektakl, 1994)
• Car Mikołaj (spektakl, 1995)
• Klątwa (spektakl, 1995)
• Sprawa Folsztyńskiego (spektakl, 1996)
• Krótki kurs piosenki aktorskiej (spektakl, 1997)
• Maszer (film dokumentalny, 2001)
• Biebrzański Park Narodowy (film dokumentalny, 2003)
• Ostatni dyktator Europy? (film dokumentalny, 2003)
• Pogoń za prawdą (film dokumentalny, 2003)
• Wigierski Park Narodowy (film dokumentalny i przyrodniczy, 2005)
• Piękna i Bestia (spektakl dla dzieci, 2006)

Wiadomo, że świat dokądś idzie, ale czy to jest do przodu? A może do tyłu.

***

102 lata temu, 29 maja 1917 w Brooklynie, urodził się

John F. Kennedy – amerykański polityk oraz prezydent USA

John Fitzgerald Kennedy, polityk Partii Demokratycznej, od stycznia 1961 r. 35. prezydent USA; 22 listopada 1963 r. zginął w zamachu w Dallas, którego okoliczności do dziś nie zostały w pełni wyjaśnione.

John Fitzgerald Kennedy, powszechnie określany inicjałami JFK to amerykański polityk Partii Demokratycznej, oraz 35. prezydent Stanów Zjednoczonych od stycznia 1961 do czasu jego śmierci spowodowaną trafieniem w głowę w trakcie zamachu w listopadzie 1963 roku. Sprawował prezydenturę w okresie zimnej wojny, a większość jego prezydentury skupiała się na regulacjach stosunków ze Związkiem Radzieckim.

Myśląc o reelekcji w 1964 roku, Kennedy zaplanował podróż po stanach zachodnich i południowych, by zapewnić sobie poparcie. Najbardziej istotna dla niego była wizyta w Teksasie, który posiadał dużą reprezentację w Kolegium Elektorów. 21 listopada odwiedził San Antonio, Houston i Fort Worth.

We wszystkich miastach został ciepło przyjęty, jednak następnego dnia miał wizytować w Dallas, które było nazywane „Miastem Nienawiści”. Konserwatywna prasa oskarżała prezydenta o zdradę i sympatie komunistyczne.

W czasie przejazdu przez Ross Avenue w stronę Dealey Plaza kawalkada limuzyn prezydenta i gubernatora Johna Conally’ego została ostrzelana około godziny 12.30. Kennedy został trafiony w szyję i w głowę; Conally także został ranny. Zaraz potem samochody skierowały się do Parkland Hospital, gdzie tuż po godzinie 13.00 orzeczono śmierć prezydenta.

Ostatniego namaszczenia udzielił mu ksiądz Oscar Hubert z kościoła Trójcy Świętej w Dallas. Kennedy został pochowany 25 listopada na Cmentarzu Narodowym w Arlington.

Kilka godzin po zamachu aresztowano Lee Harveya Oswalda, którego oskarżono o zabójstwo prezydenta. Dwa dni później Oswald został zastrzelony przez Jacka Ruby’ego w piwnicy komisariatu policji.

W celu wyjaśnienia śmierci Kennedy’ego powołano specjalną komisję, pod przewodnictwem prezesa Sądu Najwyższego, Earla Warrena. 24 września 1964 roku komisja opublikowała raport, stwierdzający, że pomysłodawcą i jedynym zamachowcem był Lee Harvey Oswald. Krytyka, jakiej poddano raport, spowodowała, że W 1976 roku Izba Reprezentantów powołała drugą komisję. Po trzech latach komisja stwierdziła, że zamachowcem był Oswald, ale istniał także drugi, niezidentyfikowany strzelec. Raport komisji głosił także, że prezydent padł ofiarą spisku, lecz nie wymieniał mocodawców zamachowców, wykluczając jedynie udział Związku Radzieckiego.

Na temat śmierci Kennedy’ego powstało także wiele teorii alternatywnych.

The Kennedys – Young and Beautiful

Źródło:   https://pl.wikipedia.org;