W życiu codziennym, ze słowem KULTURA spotykamy się prawie na każdym kroku. Ale gdyby przyszło nam powiedzieć, co ono znaczy, niejedni z nas mieliby trudności.

Kultura to termin wieloznaczny, interpretowany w zupełnie inny sposób przez przedstawicieli różnych nauk. Najczęściej kultura rozumiana jest jako całokształt duchowego i materialnego dorobku społeczeństwa.

Główne dziedziny kultury to:

– kultura materialna: wytwory człowieka, technika i umiejętności praktyczne;

– kultura duchowa: wierzenia, wiedza, literatura i wszelkiego rodzaju piśmiennictwo, sztuka, w tym: sztuki plastyczne, teatr, muzyka, film, moda, a także wszystko co należy do wytworów umysłu, na przykład filozofia;

– kultura społeczna: normy moralne, ideologia, uczestnictwo w życiu kulturalnym, normy społeczne i kulturowe;

– kultura języka: porozumiewanie się zgodnie z obowiązującą (w danym społeczeństwie) normą językową;

– kultura polityczna: systemy wartości i wzorce zachowań (polityków, partii) biorących udział w wykonywaniu władzy państwowej lub aspirujących do tej roli;

– kultura fizyczna: system zachowań i działania związane z dbałością o rozwój fizyczny człowieka;

Najbardziej interesującą dla mnie dziedziną jest kultura duchowa.

Kultura duchowa to inaczej kultura niematerialna, która obejmuje zespół duchowych i intelektualnych osiągnięć człowieka, przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Kultura niematerialna jest bardzo istotnym elementem kultury z punktu widzenia grupy społecznej i jej trwania oraz rozwoju.

Kultura Polski wiąże się z jej ponad 1000 letnią tradycją jako państwa w Europie Środkowej. Od chwili powstania, przez wiele wieków nakładają się na nią wpływy z Europy Zachodniej, głównie Niemiec i Włoch oraz Europy Wschodniej i Bliskiego Wschodu.

W Polsce, przez cały okres istnienia państwa, zauważyć można silną pozycję religii rzymskokatolickiej. W sferze ideologicznej utrzymuje się dominacja katolicyzmu nad innymi światopoglądami (np. marksizmem) a jej wpływ zaznaczał się w literaturze, sztuce i wielu innych naukach.

Po 1945 r. silnie promowanym, wręcz narzuconym pod presją wojskową, stał się komunizm i doktryna marksizmu, uznająca religię za narkotyk dla mas. Nie udało się jednakże wyeliminować poczucia silnej więzi z tradycją chrześcijańską i kulturą Zachodu.

Przetrwała tradycja, (przekazywane z pokolenia na pokolenie treści kultury, takie jak: obyczaje, poglądy, wierzenia, sposoby myślenia i zachowania, normy społeczne), uznane przez zbiorowość za społecznie doniosłe dla jej współczesności i przyszłości.

W społecznościach wiejskich długo miano do czynienia z takimi cechami kultury ludowej jak:

– tradycjonalizm czyli pokoleniowy przekaz treści kulturowych (umiejętności, wiedzy, przekonań) drogą ustną; niechęć do innowacji, rola autorytetu – przede wszystkim ludzi starszych,

– ludowa religijność, wiążąca w spójną całość relikty wierzeń pogańskich z elementami doktryny chrześcijańskiej; skłonnością do sakralizacji świata, np. przez utożsamianie postaci świętych z ich materialnymi wyobrażeniami. Manifestowano religijność w obrzędach, regularnym uczestnictwem w nabożeństwach, pielgrzymkami i kultem świętych.

W Polsce prawie wszystkie święta i obrzędy mają charakter rodzinny i głęboko zakorzenione więzy rodzinne. Są elementem naszej tradycji. Przepiękną tradycją są również takie uroczystości rodzinne jak imieniny, urodziny, chrzciny, komunie,  imprezy urodzinowe czy śluby i wesela. Ostatnio jednak zauważyć można odchodzenie od niektórych z nich. Spowodowane jest to tworzeniem sztucznej kultury światowej i rozluźnieniem relacji rodzinnych, z których Polska do tej pory słynęła.

Dlatego postanowiłam prowadzić Kalendarz Świąt Różnych. Znajdziecie w nim święta nie tylko te ważne – kościelne i świeckie, ale również takie, których nie znacie.