Data obchodów odnosi się do pierwszego zapisku o Kociewiu z dnia 10 lutego 1807 roku. W „dokumencie pisanym” pojawiła się po raz pierwszy nazwa regionu kociewskiego – podpułkownik Hurtig raportował do gen. Jana Henryka Dąbrowskiego (który to w czasie kampanii pomorskiej walczył pod Tczewem i w czasie szturmu został ranny w nogę), że „wysyła patrol ku Gociewiu”.

Kociewie jest w Polsce mało znaną a bardzo ciekawą krainą na styku dwóch województw: pomorskiego i kujawsko-pomorskiego. Kociewiacy mają własne tradycje, zwyczaje, gwarę, haft i mówi się, że stanowią 1% ludności Polski.

Kociewie to region dialektologiczny i etniczno-kulturowy w Polsce północnej położony na lewym brzegu dolnej Wisły w dorzeczu czterech jej dopływów; Wdy, Mątawy, Wierzycy oraz Motławy, pomiędzy Kaszubami a Żuławami, którego nie wyznaczają jednak żadne naturalne (fizjograficzne) ani administracyjne granice. Są raczej dość naturalne: od wschodu Wisła, od zachodu główny kompleks Borów Tucholskich. Kociewski krajobraz tworzy Pojezierze Starogardzkie, część równiny Borów Tucholskich, Równiny Świeckiej oraz lewobrzeżna część Doliny Kwidzyńskiej, przechodzącej w Żuławy Wiślane.

Miasta na Kociewiu to: Tczew (60 207 mieszkańców),  Starogard Gdański (48 191 mieszkańców), Świecie (25 802 mieszkańców), Pelplin ( 9200 mieszkańców), Gniew (6759 mieszkańców), Skarszewy (6805 mieszkańców), Nowe (6238 mieszkańców), Skórcz (3532 mieszkańców) oraz Czarna Woda (3303 mieszkańców).

Ukształtowanie powierzchni Kociewia jest dziełem lądolodu skandynawskiego, który  pozostawił olbrzymie masy skalnego gruzu, żwiru i gliny, a także głazy narzutowe. Po lodowcu pozostały liczne piękne jeziora, głownie rynnowe.

W niezmiernie urozmaiconym krajobrazie Kociewia można wyróżnić dwa typy środowiska przyrodniczego:
-Wysoczyznę morenową, przeważającą w krajobrazie, związaną z formami lodowcowymi, które tworzą: Pojezierze Starogardzkie w trójkącie Zblewo – Tczew – Nowe n. Wisłą, przyległą od południa i południowego zachodu część Równiny Borów Tucholskich, morfologicznie różniącą się od pojezierza, wyjątkowo jednorodną, sandrową, północną część Równiny świeckiej, prawie bezleśną.
-Dolinę lewobrzeżnej Wisły o odmiennej od wysoczyzny genezie i rzeźbie, o głębokości wcięcia 50-70 metrów i szerokości od kilku do kilkunastu km, stanowiącej zachodnią część Kotliny Grudziądzkiej i Doliny Kwidzyńskiej. Różnice poziomów są znaczne. Łąki pod Miłobądzem leżą na wysokości 37 m n.p.m., a jeden z najwyższych punktów Kociewia: koło Zamkowej Góry, w pobliżu Junkrów osiąga 183,2 m n.p.m.

Nazwa Kociewie ciągle budzi zainteresowanie, przede wszystkim ze względu na pochodzenie. Naukowcom do tej pory nie udało się w sposób jednoznaczny i ostateczny ustalić pochodzenia i znaczenia tej nazwy. Wysunięto cały szereg propozycji etymologicznych, ale każda z nich budzi różnorodne wątpliwości. Nazwa Kociewie była w użyciu prawdopodobnie już w końcu średniowiecza, lecz zapisana dopiero w latach 1810-1820 w dokumentach etnograficznych w Świeciu i od tego czasu rozpowszechniana.
Jedni wywodzą tę nazwę od kociołków, tj. niewielkich, bezodpływowych zagłębień terenowych, inni od słów kaszubskich kunc(z) – koniec, końcevi – końcowy, końcowy w sensie krainy położonej na krańcu Kaszub. Jeszcze inni wywodzą tę nazwę od słowa koncevati – obozować lub od rosyjskiego koczewie – koczowisko. Uważają, że ta nazwa mogła powstać w XVIII wieku, kiedy to na dzisiejszym Kociewiu obozowały wojska cesarskiej Rosji. Jednak żadna z tych nazw nie jest naukowo ostateczna i nadal nie wiadomo, czy została ona narzucona przez Kaszubów, czy wynika z charakterystycznych właściwości miejscowych.

Region leży w przejściowej strefie wpływów klimatu morskiego znad Atlantyku i Bałtyku oraz kontynentalnego z nad Azji. Cechą tego zjawiska jest zmienność i rozmaitość stanów pogody, spowodowana napływem różnych mas powietrza, pomyślna jednak dla gospodarki ludzkiej. Wszystkie pory roku zaczynają się tu później niż w głębi kraju. Na przełomie czerwca i lipca przy bezwietrznej nocy i bezchmurnym niebie można zaobserwować zjawisko tak zwanych jasnych nocy, nieznane poniżej tej szerokości geograficznej.
Latem na Kociewiu jest cieplej niż w Trójmieście, a zimą chłodniej. Wiosną przymrozki występują jeszcze w maju, a lata, choć na ogół ciepłe i suche, należą do najkrótszych w Polsce.

Jeziora na Kociewiu są pozostałością po epoce lodowej. Jeziora na Kociewiu są rezerwuarem czystej wody. W regionie znajduje się około 200 takich jezior o różnej wielkości, ale o dużym naświetleniu i natlenieniu. Wiele jezior jest dobrze zagospodarowano pod względem turystycznym. Są tu plaże, kąpieliska, sprzęt wodny, baza noclegowa i żywieniowa. Stwarza to dobre warunki do uprawiania turystyki, sportów wodnych i turystyki. Najpotężniejszą rzeką regionu jest graniczny, naturalny odcinek dolnego biegi Wisły. Pod Świeciem rzeka ta przyjmuje wody Wdy (168 km). Pod Nowem do Wisły wpada rzeka Mątwa (58 km), a pod Gniewem Wisłę wzbogacają wody Wierzycy (160 km). Woda jest całkowicie przejrzysta – tak wygląda woda pierwszej klasy czystości.
Głównymi rzekami Kociewia są przepływająca przez Pojezierze Starogardzkie Wierzyca i leżąca w Borach Tucholskich Wda, zwana także Czarną Wodą. Wierzyca wypływa w rejonie Wieżycy (najwyższego wzgórza pasma morenowych Wzgórz Szymbarskich) i uchodzi do Wisły pod Gniewem.

Podstawowym elementem krajobrazu kociewskiego są lasy, które do dziś darzą turystę i wczasowicza czystym, świeżym i zdrowym powietrzem oraz upragnioną ciszą i spokojem. Bory Tucholskie o wysokich walorach rekreacyjnych stanowią jeden z największych w Polsce kompleksów leśnych – około 1170 km2 powierzchni, z czego 30% mieści się w granicach Kociewia. Ponad 80% drzewostanu Borów stanowią kultury sosnowe z pewną domieszką brzozy, dębu, osiki – rosnące na terenach piaszczystych. Na żyźniejszych glebach występują lasy mieszane, składające się z grabów, dębów, buków i świerków. Bogate podszycie leśne stanowi leszczyna, jarzębina, jeżyna, trzmielina, malina i jałowiec. W runie leśnym przeważają borówki oraz wiele gatunków grzybów jadalnych.

W Borach Tucholskich jest ponad 300 indywidualnych pomników przyrody, które stanowią relikty dawnych pierwotnych krajobrazów. Największą atrakcją przyrodniczą kociewskiej części Borów Tucholskich jest ogród dendrologiczny w Wirtach pod Borzechowem. W ogrodzie tym o powierzchni 7,8 ha znajduje się wiele pomników przyrody m.in. 400-letni dąb o obwodzie 4,30 m i wysokości ponad 23 m, 250-letni dąb o obwodzie 3,30 m i wysokości ponad 25 m oraz 250-letnie sosny o obwodzie ponad 2,70 i wysokości ponad 24 m.
Do ogrodu dendrologicznego należą również powierzchnie doświadczalne (27 ha) o charakterze parku typu angielskiego. Obiekt doświadczalny w Wirtach reprezentuje 230 gatunków drzew iglastych i liściastych z krajów Europy, Azji i Ameryki.

Od 1995 co 5 lat na Kociewiu odbywają się Kongresy Kociewskie, na których spotykają się samorządowcy oraz regionaliści, aby dyskutować o sprawach związanych z regionem. Swoją przynależność do Kociewia mocno podkreśla Wojciech Cejrowski – satyryk, podróżnik. W swoich programach (WC Kwadrans) promował tradycyjne i konserwatywne poglądy, nazywając je ironicznie „Ciemnogrodem”, a samo Kociewie uczynił jego stolicą. Odwiedzał również regularnie z kamerą Kociewie, pokazując piękno regionu i tradycyjny styl życia kontrastujący z „Jasnogrodem” libertyńskiego i socjalliberalnego światopoglądu.

Inne znane osoby pochodzące z Kociewia to:

• Grzegorz Ciechowski – muzyk
• Kazimierz Deyna – sportowiec (piłka nożna)
• Andrzej Grubba – sportowiec (tenis stołowy)
• Henryk Jankowski – ksiądz
• Albin Ossowski – aktor
• Bronisław Malinowski – sportowiec, mistrz olimpijski z Moskwy z 1980 r.
• Bogdan Wenta – trener polskiej reprezentacji piłki ręcznej; zdobywca wicemistrzostwa świata w 2007 roku
• Sławomir Pstrong – polski reżyser, scenarzysta, autor opowiadań

7 marca 2003 r. ustanowiono herb i hymn Kociewia, którego słowa są autorstwa ks. Bernarda Sychty

Hymn Kociewski