Sobota, 24 grudnia 2022 – Wigilia
Witam Was w dniu tak ważnym dla wszystkich wierzących i niewierzących, w dniu wyczekiwanym nie tylko przez dzieci. W Wigilię Świąt Bożego Narodzenia.
Wigilia… Czy jednak wszyscy zdajemy sobie sprawę z dokładnego znaczenia tego słowa?
Otóż z łacińskiego vigilia to „czuwanie”, „straż”. Jak czytamy w Słowniku Języka Polskiego PWN, wigilia to dzień poprzedzający inny dzień, zwykle świąteczny. Ale już słowo Wigilia pisane wielką literą oznacza dzień przed Bożym Narodzeniem. Wigilia rokrocznie wypada 24 grudnia.
W Polsce obok osób wyznania rzymskokatolickiego żyją również chrześcijanie innych wyznań (ewangelicy, prawosławni, starokatolicy i inni) oraz innych religii (żydzi, muzułmanie). W Kościele rzymskokatolickim, starokatolickim, jak i u protestantów, wigilia Bożego Narodzenia jest obchodzona 24 grudnia, w Kościele greckokatolickim i prawosławnym – 6 stycznia, a w Kościele ormiańskokatolickim – 5 stycznia.
Ze względu na wyjątkowy charakter tego dnia, jeszcze do niedawna, post wigilijny nakazujący by potrawy wigilijne były postne (czyli bezmięsne i bez użycia tłuszczów zwierzęcych), był zwyczajem dość powszechnie przestrzeganym.
W zależności od regionu i tradycji rodzinnych, zestaw wigilijnych potraw jest różny. Zwyczajowo na wigilijnym stole powinny znaleźć się wszystkie płody ziemi, a potraw powinno być dwanaście. Każdej należy spróbować, co ma zapewnić szczęście przez cały rok.
Wieczerza wigilijna w Polsce – zgodnie z tradycją – rozpoczyna się wraz z „pierwszą gwiazdką”. To symboliczne nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej zwiastującej narodziny Jezusa, którą według Biblii ujrzeli Trzej Królowie. Zazwyczaj do kolacji zasiada się około godziny 18:00. Tradycyjnie wieczerzę rozpoczyna się modlitwą, a następnie jedna osoba czyta fragment Ewangelii Mateusza lub Ewangelii Łukasza o narodzinach Jezusa.
Później następuje przełamanie opłatkiem i składanie życzeń. Według tradycji, w Wigilię stół przykryty jest białym obrusem, pod którym znajduje się sianko. Przy stole ustawia się też jedno dodatkowe nakrycie dla „niespodziewanego gościa”. Wigilijnym zwyczajem jest także rozpakowywanie prezentów, które wcześniej układa się pod choinką. Zwyczaj łamania się opłatkiem jest nieznany poza Polską, Litwą i Białorusią. W wielu krajach nie ma również tak ważnej dla nas Pasterki.
Wigilia świąt Bożego Narodzenia nie jest świętem, ale w polskiej obyczajowości i tradycji – ta część dnia, począwszy od uroczystej kolacji – jest obchodzona świątecznie. Dzień ten jest powszechnie uważany za najbardziej rodzinny dzień w roku.
Wigilia oraz Święta Bożego Narodzenia to dla wielu osób również czas wspólnego kolędowania. Polskie kolędy są uważane za najpiękniejsze, wzruszają, przywołują ciepłe wspomnienia i sprzyjają zadumie. Są naszym dorobkiem kulturowym, z którego możemy być dumni i powinniśmy troszczyć się o to, aby nigdy nie został zapomniany.
Święta bez kolęd nie są już tak magiczne – to one tworzą tę niepowtarzalną, świąteczną oprawę, na którą czekamy cały rok.
Wszystkim odwiedzającym mój blog w ten wyjątkowy dzień, życzę zdrowych i wesołych świąt, spędzanych w gronie rodzinnym.
Ja spędzam je w nadmorskich Dąbkach, wśród kuracjuszy będących w tym roku moją tymczasową, sanatoryjną rodziną.
***
Źródło: https://pl.wikipedia.org/; https://sjp.pwn.pl/;