Jąkanie, czyli … choroba niewypowiedzianych myśli

Niedziela, 22 października – Światowy Dzień Osób Jąkających się, Dzień CAPS LOCKA

 

Światowy Dzień Osób Jąkających się


Jąkała”
Jadąc na rowerze dość wcześnie z rana
wjechałem na śliską skórkę banana,
powoli powstałem z bolącą głową,
lecz coś mi się stało złego z wymową,
bo gdy rozdziawiłem szeroko buzię
już mogłem pomarzyć o dawnym luzie.
Myślałem, że to przez struny głosowe
i wnet chciałem pytać gdzie kupić nowe,
dopiero wieczorem to zrozumiałem,
że ja, kurde blade, się zacinałem,
zostałem rzucony na pastwę losu
nie wiedząc od kogo użyczyć głosu…..

Aż razu pewnego po kilku latach
nadeszła znienacka szczęśliwa data,
jadąc na rowerze wpadłem na drzewo,
bo przez nieuwagę skręciłem w lewo,
kiedy się ocknąłem z guzem na głowie
leżałem jak długi w przydrożnym rowie,
przechodził wójt gminy właśnie tamtędy
i gdy mnie zobaczył uciekł w te pędy,
a ja za nim krzyczę: „Czekajcie wójcie”
i jeszcze dodałem: „Na Boga stójcie”.
Nagle zdziwiony, że wszystkie sylaby
nie połączone są na „aby- aby”
skoczyłem do góry z wielką radością,
że słowa nie stały mi w gardle ością…

 

Dzień Osób Jąkających się na dobre zagościł w naszym kalendarzu. Został ustanowiony w 1998 roku na V Światowym Kongresie Osób Jąkających się w Johanesburgu (RPA).

Sam fakt obchodów Światowego Dnia wskazuje, że jąkanie jest nie tylko indywidualną anomalią, ale stanowi ważny problem społeczny. Szacuje się, że około 1% społeczeństwa (w tym ok. 5% dzieci) jąka się.

Obchody Światowego Dnia w Polsce charakteryzują się różnorodną formą: od akcji ulotkowej propagującej problematykę w społeczeństwie, poprzez promocję w mediach, po organizowanie Ogólnopolskich Zjazdów Osób Jąkających się.

Początkiem zrozumienia jąkania jest dostrzeżenie jego złożoności. To zaburzenie płynności mówienia, w którym wyróżniamy dwa – pozornie nie mające ze sobą związku – aspekty.

Ten pierwszy jest widoczny i znacznie częściej omawiany. To na jego podstawie identyfikuje się osoby jąkające się. Mowa tu o symptomach, między innymi takich jak: wydłużanie dźwięków, głosek, sylab, słów, czy też współruchy, tj. ruchy oczu, nóg lub innych części ciała oraz dające się zaobserwować napięcia twarzy, szyi lub klatki piersiowej. Często zauważalny jest również brak kontaktu wzrokowego.

Wysokiej klasy specjaliści, zajmujący się tą dysfunkcją, wiedzą, że istota problemu tkwi w tym drugim aspekcie – natury psychologicznej. Dlatego jąkanie bardzo często opisuje się jako górę lodową: „nad powierzchnią”, a więc to, które się słyszy i widzi (reprezentuje pierwszy aspekt) oraz wewnętrzne „pod powierzchnią”, niedostrzegalne, lecz związane z objawami jąkania się.

Drugi element to reakcja psychiczna towarzysząca mówieniu. Rodzaj i intensywność wstydu, złości, zażenowania wpływa na zwiększenie objawów obserwowanych podczas mówienia. Może również skutkować wycofywaniem się z aktywności werbalnej w pewnych sytuacjach lub całkowitym zaprzestaniem mówienia. Odnosząc to do modelu góry lodowej: „pod powierzchnią” tkwi strach przed rozmową, chęć unikania jej, uczucie wstydu, brak wiary w siebie, co w konsekwencji doprowadza do depresji. Ta – obrazowo mówiąc – niewidoczna część góry lodowej stanowi główny element składowy całego problemu. Przyczyny tej dysfunkcji są złożone i nie do końca jeszcze zbadane. Mogą być wrodzone, nabyte; według różnych hipotez mają charakter czysto neurologiczny lub też psychologiczno – rozwojowy, a nawet genetyczny.

Pomimo tego z jąkania można się wyleczyć. To, czy dziecko mówiące niepłynnie zostanie osobą jąkającą się, zależy w głównej mierze od stosunku otoczenia oraz podjętych przez rodziców i terapeutów działań.

Najczęściej jąkanie jest leczone specjalnie opracowanymi terapiami. Terapia jąkania jest zbiorem różnych metod, którymi usiłuje się zredukować nasilenie jąkania do pewnego stopnia, uzależnionego od osoby.

  • Terapia kształtowania płynności jest znana również pod nazwą „płynniejszej mowy”, „przedłużonej mowy”, „łączonej mowy”, uczy jąkających mowy płynnej przez kontrolowanie ich oddechu, fonacji i artykulacji (metody leczenia jąkania Lilii Arutiunian).
  • Terapia modyfikacji jąkania, której celem nie jest wyeliminowanie jąkania, ale zmodyfikowanie go w taki sposób, aby mowa była łatwiejsza i wymagała mniej wysiłku (terapia modyfikacji bloków).
  • Echokorekcja w trakcie której stosowane są urządzenia (DAF) lub programy komputerowe, które generują właściwe dla pacjenta echo. Pacjent słysząc w słuchawkach echo uczy się mówić wolniej, ale za to płynnie.
  • Lepsze efekty można uzyskać stosując dodatkowo zmianę wysokości tonu (FAF) lub technikę maskowania (MAF).

Kompleksowe oddziaływania terapeutyczne realizowane są w organizacjach pozarządowych nie nastawionych na zysk (grupy wsparcia). Wysokiej klasy specjaliści mozolnie i kompetentnie wykonują swoją pracę na turnusach rehabilitacyjnych, w grupach samopomocowych – Klubach „J”, we współpracy z Poradniami Psychologiczno-Pedagogicznymi i uczelniami w wielu ośrodkach w Polsce.

Również osoby dojrzałe mogą otrzymać pomoc i osiągnąć sukces. Wymaga to rzetelnej współpracy z terapeutami oraz wiele samodzielnej pracy i samodyscypliny. Warto podkreślić, że – pomimo występujących licznych barier – należy realizować swoje plany życiowe, bowiem nie istnieje żaden związek między jąkaniem się a inteligencją. Kluczową kwestią w terapii jest natomiast samoakceptacja i wiara we własne możliwości. Dowodem na to są wielcy znani i lubiani, którzy w różnym stopniu zmagali się (lub w dalszym ciągu się zmagają) z jąkaniem:
  • Klaudiusz – cesarz rzymski; władał na terenie Imperium w I w. po Chrystusie;
  • Napoleon Bonaparte – cesarz Francuzów; żył w latach 1769-1821;
  • Thomas Jefferson – prezydent Stanów Zjednoczonych (1801-1809), założyciel University of Virginia;
  • Theodore Roosevelt – prezydent Stanów Zjednoczonych; laureat pokojowej Nagrody Nobla w 1906 r.;
  • Winston Churchill – premier Wielkiej Brytanii; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1953 r.;
  • Izaak Newton – angielski matematyk i fizyk (np.: sformułowanie zasad dynamiki – XVII wieku;
  • Marilyn Monroe – aktorka (Some Like It Hot – Pół żartem, pół serio; Gentlemen Prefer Blondes Mężczyźni wolą blondynki) i piosenkarka sławna przede wszystkim na przełomie lat. 50. i 60. XX wieku;
  • Anthony Quinn – aktor tworzący liczne kreacje filmowe, np.: Zorba, the Greek (Grek Zorba), The Guns of Navarone (Działa Navarony), Lust for Life (Pasja życia); znany również jako malarz (XX w.);
  • Harvey Keitel – aktor debiutujący w roku 1967 w filmie Whos That Knocking at My Door? – Kto puka do moich drzwi;
  • Julia Roberts – gwiazda kina od czasu gry aktorskiej w filmie Pretty Woman (1990 r.); współdziała z UNICEF’em i innymi organizacjami charytatywnymi; siostra Erica Robertsa (też się jąkał);
  • Jane Seymour – angielska aktorka znana przede wszystkim z udziału w serialu Dr. Quinn; (1993-1998);
  • Bruce Willis – aktor występujący, np. w Pulp Fiction (1994 r.);
  • Samuel Leroy Jackson – amerykański aktor i producent filmowy (Pulp Fiction);
  • Hugh Grant – angielski aktor (Four Weddings and a Funeral – Cztery wesela i pogrzeb – 1994 r.);
  • Nat King Cole – amerykański pianista jazzowy i piosenkarz; działalność artystyczną rozpoczął w latach 40. XX w.
  • B.B. King – współczesny gitarzysta bluesowy, piosenkarz i twórca repertuaru muzycznego; obdarzony nieformalnym tytułem King of Blues;
  • Kylie Minogue – współczesna australijska wokalistka (debiutowała w 1988 r. albumem Kylie) i aktorka;
  • Adam Michnik – historyk, eseista i publicysta polityczny, redaktor naczelny Gazety Wyborczej wydawanej od 1989 r.;
  • Janusz Korwin-Mikke – publicysta, polityk, poseł na Sejm I kadencji, były prezes Unii Polityki Realnej;
  • Henryk Czich – wokalista, gitarzysta i kompozytor; współzałożyciel zespołu Universe (1981 r.);
  • Jerzy Owsiak – dziennikarz radiowy i telewizyjny, działacz charytatywny (założyciel i prezes zarządu Fundacji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy – od 1993 r.);
  • Łukasz Golec – muzyk popowy i jazzowy; współtwórca zespołu Golec uOrkiestra (1998 r.);
  • Jerzy Owsiak – dziennikarz radiowy i telewizyjny, działacz charytatywny (założyciel i prezes zarządu Fundacji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy – od 1993 r.);

 

Traffic Quintet – Desplat: The King’s Speech

 

Jeszcze jedną wybitną postacią należącą do tego grona był Jerzy VI Windsor (ojciec obecnie panującej Elżbiety II) – król Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej i dominiów (1936–1952), cesarz Indii (1936–1947), król Indii (1947–1949), król Irlandii (1936–1949). Brat Edwarda VIII i jego następca (po abdykacji Edwarda). Zyskał popularność i szacunek, gdy podczas niemieckich nalotów na Londyn nie opuścił miasta, mimo iż dziewięć razy bombardowany był pałac.

Na podstawie książki o pracy króla Jerzego VI z jego logopedą, w 2010 roku powstał film pt. „Jak zostać królem”, w reżyserii Toma Hoopera. W postać króla wcielił się Colin Firth.

Na podstawie dzienników Margaret Suckley, kuzynki i kochanki prezydenta USA, Franklina Delano Roosevelta, w 2012 roku powstał film pt. „Weekend z królem”, w którym postać króla Jerzego VI zagrał Samuel West.

 

 

THE KINGS SPEECH – OSCARS -BEST picture BEST actor !! (rogerblogger for atmosphere 1930s)

 Dzień CAPS LOCKA

 
Caps Lock to jeden z klawiszy klawiatury komputerowej. Naciśnięcie go włącza tryb pisania wielkimi literami (twardy shift). Sygnalizowany jest on zazwyczaj zapaleniem diody na klawiaturze, a w niektórych aplikacjach może również powodować wyświetlenie powiadomienia (na przykład CAPS) na pasku stanu. Ponowne naciśnięcie klawisza wyłącza go. W systemach Windows oferowana jest funkcja tzw. klawiszy trwałych, która umożliwia zastąpienie funkcjonalności klawisza Caps Lock innymi sekwencjami. Z założenia, ma to ułatwić osobom niepełnosprawnym użytkowanie klawiatury. Caps jest skrótem od capital letters co znaczy „wielkie litery”

Międzynarodowy Dzień Caps Locka obchodzony jest aż dwa razy w roku – 28 czerwca i właśnie dziś. Jego pomysłodawcą jest Derek Arnold, amerykański programista. Obchodzony od 2000 roku dzień jest w sumie wyrazem jego poczucia humoru, bo chciał on nieco wyśmiać tych użytkowników sieci, którzy wprost nie mogą się obejść bez wielkich liter.

Używanie wielkich liter  w e-mailach, komunikatorach, na czatach odbierane jest jako krzyk. Niektórych tak irytuje nadużywanie kapitalików, że niejednokrotnie nawoływano do usunięcia Caps Locka z klawiatury na zawsze jako czegoś absolutnie niepotrzebnego.

 

 

 

 

 

Źródło:   https://pl.wikipedia.org;    http://www.komputerswiat.pl;

Dodaj komentarz