Wtorek, 20 lutego – Światowy Dzień Sprawiedliwości Społecznej
Światowy Dzień Sprawiedliwości Społecznej
Sprawiedliwość to „uczciwe, prawe postępowanie„. Jedno z podstawowych pojęć etycznych i prawnych, oznaczające cechę przypisywaną jednostkom (osoba sprawiedliwa), działaniom (sprawiedliwe postępowanie) czy instytucjom społecznym (sprawiedliwe prawa, sprawiedliwy ustrój, sprawiedliwy wyrok), wiązaną najczęściej z odpowiednim rozdziałem dóbr lub bezstronnością.
W tym sensie przyjmuje się, że osoba starająca się działać sprawiedliwe przykłada do siebie i innych ludzi zawsze tę samą miarę moralną i stara się w relacjach z nimi postępować zawsze zgodnie z wyznawanymi przez siebie zasadami etycznymi. Dotyczy to szczególnie sytuacji, w których występuje konflikt interesów.
Słowo to jest też używane przy ogólnej ocenie stosunków społecznych i prawnych występujących na danym obszarze. W tym sensie mówimy, że w danym kraju panuje sprawiedliwość, jeśli system prawno-polityczny panujący w tym kraju traktuje w równy, uczciwy i zgodny z wyznawanymi przez oceniającego normami etycznymi wszystkich ludzi znajdujących się na jego terytorium.
Istnieją różne rodzaje sprawiedliwości. W prawie określa właściwości wyrokowania, a w polityce jest utożsamiana z podziałem dóbr materialnych według ustalonych zasad i kryteriów oraz z równością szans i uprawnień obywateli wobec prawa.
Sprawiedliwość społeczna w potocznym rozumieniu oznacza przyznanie człowiekowi tego, co z tytułu jego wkładu pracy lub zasług słusznie mu się należy lub w ujęciu prawnym przyznanie każdej jednostce należnych jej praw wynikających z zasad demokracji.
W politologii wyróżnia się zasadniczo pięć rodzajów sprawiedliwości społecznej:
- każdemu to samo – czyli pogląd zakładający, że wszyscy członkowie społeczności powinni być traktowani jednakowo, niezależnie od jednostkowych uwarunkowań.
- każdemu według jego zasług – każdy członek społeczności powinien być traktowany według swoich zasług.
- każdemu według jego dzieł – pod uwagę brane są efekty działalności jednostki, których wartość utożsamia się najczęściej z ich wartością wymienną, a nie wkład pracy.
- każdemu według potrzeb – jest to zasada oparta na poczuciu solidarności, zakłada równość w zaspokajaniu przynajmniej podstawowych potrzeb jednostki.
- każdemu według pozycji – kryterium arystokratyczne, wywodzące się z koncepcji hierarchicznej budowy społeczeństwa.
Światowy Dzień Sprawiedliwości Społecznej (World Day of Social Justice), ogłoszony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, jest obchodzony corocznie 20 lutego.
Ideą tego dnia jest promowanie wysiłków na rzecz zmniejszenia ubóstwa, wykluczenia społecznego i bezrobocia.
Pierwsze obchody odbyły się w roku 2009. Decyzja została podjęta 26 listopada 2007 na 62. sesji Zgromadzenia. Liczące 192 członków Zgromadzenie przyjęło jednogłośnie rezolucję, w której wzywa kraje członkowskie, by poświęciły ten dzień promocji inicjatyw, które na poziomie krajowym wspierają realizację celów i założeń przyjętych na Światowym Szczycie na rzecz Rozwoju Społecznego oraz na 24. sesji specjalnej Zgromadzenia Ogólnego w Genewie, zatytułowanej „Światowy Szczyt na rzecz Rozwoju Społecznego i przyszłe lata: osiągnięcie rozwoju społecznego przez wszystkich ludzi na świecie ulegającym globalizacji”.
Rządy, które spotkały się w ramach Szczytu, zobowiązały się wspierać walkę z ubóstwem, dążenie do pełnego zatrudnienia i integracji społecznej poprzez realizację nadrzędnych celów rozwojowych.
Podczas prac nad koncepcją Światowego Dnia Sprawiedliwości Społecznej Zgromadzenie „uznało potrzebę konsolidacji dalszych działań podejmowanych przez społeczność międzynarodową w zakresie walki z ubóstwem, promocji pełnego i godnego zatrudnienia, równości płci, dostępu do świadczeń socjalnych i sprawiedliwości dla wszystkich obywateli”.
Obchody Światowego Dnia Sprawiedliwości Społecznej mają służyć dążeniu do wykorzenienia ubóstwa, promocji pełnego zatrudnienia i uczciwej pracy, równości mężczyzn i kobiet oraz społecznego dobrobytu i sprawiedliwości dla wszystkich ludzi.
Kierując się ustaleniami Agendy na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, Agendy Działań z Addis Abeby oraz paryskim Porozumieniem Klimatycznym, społeczność międzynarodowa postanowiła do 2030 roku położyć całkowity kres ubóstwu na świecie poprzez efektywną wspólną politykę ekonomiczną, społeczną i ekologiczną.
Te przełomowe plany budowania lepszego świata stanowią podłoże dla cennych narzędzi i silnej wizji, która jest niezbędna do zaspokojenia potrzeb obecnego pokolenia w taki sposób, by potrzeby przyszłych pokoleń mogły również być zaspokojone.
Działaniom tym musi przyświecać idea sprawiedliwości społecznej. W czasach rosnącego wykluczenia i nierówności społecznej należy zwiększyć wysiłki, aby wszyscy ludzie, nie dyskryminując nikogo, mogli polepszyć życie swoje i innych. Trzeba budować inkluzywne społeczeństwa, promować godziwą pracę, wzmacniać opiekę społeczną oraz umożliwić osobom wykluczonym uczestniczenie w życiu społecznym.
Działania powinny być prowadzone w drodze współpracy partnerskiej. Zrównoważony rozwój jest możliwy tylko przy aktywnym zaangażowaniu rządów, parlamentów, pracodawców, pracowników, społeczeństwa cywilnego, sektora prywatnego oraz innych podmiotów.
Źródło: https://pl.wikipedia.org; http://www.unic.un.org.pl; fakty.interia.pl;