A skąd te ozdoby wzięły się u samych Chorwatów? Istnieje wiele wersji.

Otóż w trakcie jednej z bitew, kiedy załamała się kolejna szarża, rozwścieczony dowódca zagroził śmiercią własnym żołnierzom jeśli nie zdołają przełamać oporu wroga. Wojacy zaś, którzy poczuli się dotknięci kwestionowaniem ich sprawności i wartości bojowej zawiązali sobie na szyi stryczki, aby pokazać dowódcy, że nie boją się takich gróźb, a co więcej, są nawet gotowi ułatwić jej realizację, gdyby kolejna szarża się nie powiodła. Czy faktycznie taka groźba zostałaby zrealizowana – nie wiadomo, gdyż kawalerzyści przypuścili szaleńczy i brawurowy atak, przełamali szyki wroga i przechylili szalę zwycięstwa na swoją stronę. Od tamtej pory nosili zawiązane wokół szyi kolorowe chusty, na pamiątkę tamtego wydarzenia.

Chorwacki najemnik z Wojny Trzydziestoletniej
(zdjęcie pochodzi z www.adrijanaputovanja.hr)

Wiek XIX był okresem różnorodnych przemian w wyglądzie krawatów. Obecny ich kształt został im na dany przez konkretną, znaną z nazwiska osobę. Był to Jesse Langsdorf, który w 1926 opatentował sposób szycia krawata z ukośnie położonej tkaniny. Ten pomysł sprawiał, że materiał się nie gniótł tak bardzo i był bardziej elastyczny.

Od tego czasu technika szycia prawie się nie zmieniła. Moda wpływała natomiast na szerokość, długość, węzeł i zakończenie ozdoby. Zresztą takie zmiany zachodzą całkiem szybko nawet dzisiaj. Jeszcze nie tak dawno krawaty nosiło się znacznie szersze niż obecnie. Proste zakończenie było wówczas prawie nieobecne w polskiej modzie. Niemniej trudno tu mówić o innowacjach. Są to zazwyczaj formy, które były popularne już kiedyś i teraz wracają do łask.

Silnym zmianom podlegają też preferowane materiały do produkcji oraz wzory. Chociaż według wytycznych klasycznej męskiej elegancji większego wyboru nie mamy, to krawaty miały, mają i pewnie będą miały jeszcze całe mnóstwo różnorodnych nadruków, kolorów i ornamentów. W swojej historii pełniły rolę czegoś w rodzaju T-shirtów z lat 90-tych i 2000-nych. Pozwalały na wyrażenie swojego indywidualizmu, zademonstrowanie poglądów politycznych, czy przynależności do klubu.

Krawaty Samoobrony to tylko najbardziej rozpoznawalny w Polsce motyw. Od ponad wieku istnieją krawaty określające przynależność do szkół, uniwersytetów, czy stowarzyszeń. Kiedy w latach 40-tych krawaty stały się znacznie szersze, zaczęto nadrukowywać na nich różnorodne obrazy: od dzieł sztuki, przez sceny polowań, imitacje zdjęć, motywy egzotyczne, czy tak zwane w PRL-u „girlsy”. Ocenia się, że był to wynik zniechęcenia do uniformów po II wojnie światowej.

Na szczęście ta moda minęła i choć po drodze mieliśmy jeszcze kilka potknięć o nieco dziwne pomysły na ozdabianie krawatów, to dzisiaj można już śmiało nosić stonowane i proste.