Światowy Dzień Zdrowia (World Health Day) to święto ustanowione przez Pierwsze Zgromadzenie Ogólne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 1948 roku. Obchodzone jest corocznie od 1950 w dniu 7 kwietnia, w rocznicę powstania WHO. Jego celem jest zwrócenie szczególnej uwagi na najbardziej palące i zaniedbane problemy zdrowotne społeczeństw na świecie.

Międzynarodowy Dzień Bobrów po raz pierwszy obchodzono w 2009 roku z inicjatywy amerykańskiej organizacji Beavers: Wetlands & Wildlife (BWW). Celem święta jest zwrócenie uwagi na rolę w przyrodzie i ochronę tych wielkich gryzoni. Na święto bobrów wybrano 7 kwietnia – dzień urodzin Dorothy Richards (1894 -1985), amerykańskiej badaczki tych niesamowitych zwierząt.

Bobry uważa się za największe gryzonie Eurazji: masa ciała dorosłego osobnika dochodzi do 29 kg, a długość ciała do 110 cm. Głowa niemal bez zaznaczenia szyi przechodzi w masywny tułów o opływowym kształcie. Taka budowa ciała ułatwia pływanie i nurkowanie. Przednie łapy są chwytne, zaś tylne masywne i silne, zakończone palcami połączonymi błoną pławną. Małe oczy wyposażone są w trzecią, przezroczystą powiekę, która zapewnia ochronę podczas nurkowania. Ogon jest duży, spłaszczony, pokryty zrogowaciałą łuską, spomiędzy której wyrastają rzadkie włosy. Pozwala on na sterowanie podczas pływania i stanowi naturalną podporę podczas pobytu na lądzie. Stanowi także naturalny magazyn tłuszczu i jest organem termoregulacyjnym organizmu.

Bóbr ma najwyższy wśród gryzoni stosunek masy mózgu do masy ciała, co ma swoje odzwierciedlenie w zachowaniu i zdolności do działania nie tylko instynktownego, ale także logicznego. Inteligencja bobra jest porównywana do poziomu inteligencji szczura.

Jest zwierzęciem silnie terytorialnym, rodzinnym i zasadniczo monogamicznym; wiedzie nocny tryb życia. Posiada szereg cech morfologicznych, które ułatwiają mu prowadzenie ziemnowodnego trybu życia – może przebywać pod wodą bez przerwy nawet do 15 minut. Bóbr należy do nielicznego grona gatunków, które potrafią przystosować środowisko do własnych potrzeb. Dzięki wyjątkowo silnym siekaczom bobry potrafią ściąć bardzo grube drzewa, o średnicy nawet do 1 m. Do najbardziej charakterystycznych śladów funkcjonowania bobrów w środowisku należą budowane przez nie tamy i żeremia.  Najczęściej spotykanymi formami użytkowania siedliska są nory. System nor jest strukturą znacznie rozbudowaną, wielopiętrową, wyposażoną w kilka komór gniazdowych. Łączna długość korytarzy może osiągać 50 m. Do wykonania tamy bobry używają gałęzi, mułu, darni, kamieni i żwiru, ale w trudniejszym terenie wykorzystują niemal wyłącznie kamienie. W wybranym miejscu cieku bobry formują wał z mułu i piasku dennego, po czym mocują na dnie gałęzie, które stanowią szkielet. Kładą je w kierunku zgodnym z przepływem wody lub wbijają w dno. Później kolejno układają gałęzie poprzecznie, darń, muł oraz części roślin i warstwa po warstwie wznoszą budowlę ku zamierzonemu poziomowi. Populacje zamieszkujące tereny nizinne budują żeremia – domki. Zbudowane są z takich samych materiałów jak tamy.

O wyborze konkretnego siedliska decyduje głównie głębokość lokalnego zbiornika wodnego, ale także obfitość przydatnego na zimę żeru drzewnego. Bobry najczęściej wybierają na siedlisko brzegi rzek i jezior, bagna, wyrobiska potorfowe i pożwirowe. Wybierają zarówno bardzo małe cieki wodne, jak i duże rzeki. Chętnie zamieszkują tereny, w których dominują zespoły szuwarowe, turzycowe i zaroślowe porośnięte krzewiastymi wierzbami i brzozami. W terenach leśnych bobry lubią otoczenie brzóz i olszy.

Bobry są zwierzętami socjalnymi o dobrze rozwiniętej umiejętności komunikacji. Często sygnałami bywają specjalne pozy lub sygnały dotykowe. Znaczenie socjalne ma siłowanie się członków rodziny, które towarzyszy wielu sytuacjom życiowym bobrów – także zalotom. Bobry łatwo porozumiewają się podczas zabiegów sanitarnych. Podczas toalety pomagają sobie wzajemnie i często zamieniają się rolami. Zaniepokojony bóbr przyjmuje też często charakterystyczną pozę. Unosi głowę po kątem 45°, otwiera pysk, ściąga dolną wargę ukazując siekacze, stroszy sierść i nieruchomieje. Bóbr spotykający człowieka staje do niego frontem, lekko przywiera do ziemi i bije ogonem o podłoże. Ogon służy bobrowi także do klaskania w powierzchnię wody, gdy zwierzę chce zaalarmować swych pobratymców o zbliżającym się zagrożeniu. Naturalnymi wrogami bobra są wilki, rysie, niedźwiedzie, rosomaki i lisy. Wrogami bobrów są też wałęsające się psy, ale największym wrogiem dla bobrów pozostaje człowiek.

Działalność bobrów może przynosić pewne szkody gospodarcze. W większości występują one w bliskiej odległości od rzeki. Powodują podtopienia, blokady przepustów, ścinanie drzew gospodarczych, uszkodzenia grobli itp. Zdarza się również, że bobry mogą magazynować i zjadać rośliny uprawne, takie jak buraki. W Polsce za szkody wyrządzone przez bobry odpowiada Skarb Państwa. Nadal jednak działania człowieka stanowią zagrożenie dla bobrów. Częste są przypadki kłusownictwa, które nierzadko prowadzi do wyniszczenia lokalnej populacji. Pospolitymi działaniami wymierzonymi w bobry są akty niszczenia tam i żeremi oraz palenia ich, a także rozkopywania nor.

Bobry funkcjonowały od wieków w tradycyjnych polskich przysłowiach ludowych, najczęściej w pozytywnym kontekście. Powiedzenie „zabić bobra” oznacza: zrobić zły interes.

Wątek bobra wykorzystał Jan Jakub Kolski, reżyser z nurtu realizmu magnetycznego, w swoim dramacie z 2012 roku „Zabić bobra”.  Bobry które wprowadziły się do rodzinnej miejscowości Eryka, żołnierza sił specjalnych, zmieniają otoczenie, budują żeremia i „naruszają pejzaż”. Dla Eryka, zmagającego się z traumami i wspomnieniami z wojny w Czeczenii, gryzonie stają się symbolem agresywnych czynników zaburzających rzeczywistość. Podejmuje z nimi walkę w próbie przywrócenia stanu sprzed lat. Walka ta jest symbolem zmaganie się z własnymi słabościami.

Piosenki polne i okoliczne – część trzecia

Bardzo lubię klimatyczną twórczość Jana Jakuba Kolskiego, reżysera tak pięknych filmów jak np.”Jasminum”, „Jańcio Wodnik”, „Afonia i pszczoły”, „Historia kina w Popielawach”,  „Cudowne miejsce”, „Grający z talerza” czy niedawno oglądanego przeze mnie „Pograbka”.

Mimo nagród w Karlowych Warach (dla Eryka Lubosa) i na Camerimage oraz pozytywnych recenzji zachodniej prasy, film „Zabić bobra” uważam za słaby. Nie znaczy to, że nie należy go obejrzeć. Trzeba, chociażby dla uczczenia dzisiejszego Dnia Bobra, korzystając z jeszcze długich wieczorów.

Walka na poduszki to bardzo popularna zabawa, w której zwykle biorą udział dzieci, atakujące się nawzajem poduszkami. Ponieważ poduszki są miękkie, walka nie prowadzi do urazów. Uderzenie poduszką może jednak przewrócić młodą osobę, zwłaszcza na miękkim podłożu takim jak łóżko, które jest częstym miejscem gry. Dawniej zdarzało się, że poduszki w czasie walki rozrywały się, a pierze znajdujące się w nich rozsypywało się po całym pokoju. Motyw ten często wykorzystywano w filmach. Dzisiejsze poduszki zwykle są bardziej wytrzymałe, z jednolitym sztucznym wypełnieniem więc podobne sytuacje nie mają już miejsca.

W 2005 roku przez studentów z Groningen, został ustalony rekord na największą na świecie walkę na poduszki. Brało w niej udział 2997 uczestników obserwowanych przez przedstawicieli księgi rekordów Guinnessa.

Walki na poduszki stały się ważnym elementem kultury flash mob. Flash mob to zabawa polegająca na gromadzeniu się obcych sobie ludzi, w wyznaczonym miejscu i czasie, w celu robienia rzeczy dziwnych, śmiesznych i absolutnie bezcelowych.

O walce na poduszki jako elemencie gry wstępnej można było przeczytać już w roku 1978. Ten sposób proponowała dr Michalina Wisłocka  w swojej głośnej książce „Sztuka kochania”: