Nie piszę, że Cię kocham, bo to bzdura, ale pewnie Cię kocham, czyli … odkąd cię poz­nałam, noszę w kie­sze­ni szminkę…

Czwartek, 9 maja – Dzień Unii Europejskiej, Dzień Okulistyki

 

Urodzili się:

(1924) W Moskwie urodził się Bułat Okudżawa – rosyjski bard poeta prozaik kompozytor

(1932) Andrzej Bianusz – polski pisarz autor tekstów piosenek

(1935) Halina Poświatowska – polska poetka

 

Dzisiejsze święta nietypowe to:

Dzień Unii Europejskiej

Dzień Okulistyki

Informacje o nich znajdziecie   (TUTAJ) .

A teraz – jak co dzień – zapraszam na mój przegląd różnorodnych rocznic.

 

***

9 maja 1932 w Słonimie

Andrzej Bianusz – polski pisarz, autor tekstów piosenek

Andrzej Bianusz, właściwie Janusz Bibik to także poeta, prozaik, scenarzysta i satyryk.

Ukończył studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej. W wyuczonym zawodzie pracował w latach 1956–1959 (w laboratorium wysokich napięć).

Jako satyryk zadebiutował jeszcze podczas studiów – w roku 1953 w tygodniku „Szpilki”. Potem współpracował z takimi pismami, jak: „Nowa Kultura”, „Życie Literackie”, „Świat”, a także „Nowy Dziennik”.

Szybko nawiązał współpracę z licznymi kabaretami – Stodoła, Dudek, Wagabunda, Szpak, Owca. W latach 1960-1966 pracował w Redakcji Programów Rozrywkowych Telewizji Polskiej.

Jest autorem około 500 piosenek dla piosenkarzy, śpiewających aktorów i artystów kabaretowych. Utwory z jego tekstami śpiewali m.in.: Alibabki, Tomasz Andrzejewski, Ewa Bem, Zespół Wokalny Bene-Nati, Chochoły, Czerwone Gitary, Czerwono-Czarni, Bogdan Czyżewski, Andrzej Dąbrowski, Zespół Wokalny Dozamet, Barbara Dunin i Zbigniew Kurtycz, Ewa Florczak, Mieczysław Fogg, Roman Frankl, Wojciech Gąssowski, Edward Hulewicz, Anna Jantar, Majka Jeżowska, Jan Kobuszewski, Wojciech Korda, Maria Koterbska, Stenia Kozłowska, Halina Kunicka, Bohdan Łazuka, Alicja Majewska, Niebiesko-Czarni, Partita, Grupa Pod Budą, Wojciech Pokora, Jerzy Połomski, Łucja Prus, Sława Przybylska, Joanna Rawik, Hanna Rek, Danuta Rinn, Maryla Rodowicz, Rena Rolska, Andrzej Rosiewicz, Ada Rusowicz, Irena Santor, Ludwik Sempoliński, She, Ryszard Sielicki, Skaldowie, Katarzyna Sobczyk, Zdzisława Sośnicka, Karin Stanek, Ewa Śnieżanka, Teresa Tutinas, Ludmiła Warzecha, Irena Woźniacka, Tadeusz Woźniakowski, Marianna Wróblewska, Joanna Zagdańska, Wiktor Zatwarski, a także artyści zagraniczni występujący na festiwalu w Sopocie (np. Mahieddine Bentir, Renee Claude).
Covery jego piosenek można usłyszeć m.in. w wykonaniu takich artystów, jak: Golden Life, Natalia Kukulska, Łzy, Mandaryna czy Barbara Melzer.

Pisał teksty do muzyki takich kompozytorów, jak m.in.: Leszek Bogdanowicz, Andrzej Dąbrowski, Majka Jeżowska, Bogusław Klimczuk, Wiktor Kolankowski, Antoni Kopff, Włodzimierz Korcz, Jarosław Kukulski, Czesław Majewski, Włodzimierz Nahorny, Roman Orłow, Edward Pałłasz, Stefan Rembowski, Andrzej Rybiński, Marek Sart, Janusz Sent, Adam Skorupka, Andrzej Zieliński, Romuald Żyliński.

Zapraszam do wysłuchania pięknego utworu ze słowami Andrzeja Bianusza w doskonałym wykonaniu Andrzeja Dąbrowskiego  🙂

 

Zapomnij o mnie jutro – Andrzej Dąbrowski

 

 

***

9 maja 1935 roku w Czę­sto­cho­wie, przyszła na świat

Halina Poświatowska – polska poetka

Poświatowska urodziła się w Częstochowie, w rodzinie rzemieślniczej jako Ha­li­na Myga, jed­nak na chrzcie ksiądz od­no­to­wał imię He­le­na, uzna­jąc Ha­li­nę za nie­na­le­żą­ce do ka­no­nu świę­tych. Jako do­ro­sła po­et­ka przy­wró­ci­ła swo­je pier­wot­ne imię.

W ostat­nich ty­go­dniach przed wy­zwo­le­niem Czę­sto­cho­wy wraz z ro­dzi­ną ukry­wa­ła się piw­ni­cy. Po­byt ten, w wil­got­nych i zim­nych prze­strze­niach, od­bił się na zdro­wiu na­sto­lat­ki – za­cho­ro­wa­ła na an­gi­nę, któ­ra spo­wo­do­wa­ła nie­od­wra­cal­ne zmia­ny w or­ga­ni­zmie. Bak­te­rie pa­cior­kow­ca wy­wo­ła­ły za­pa­le­nie sta­wów i wadę za­staw­ki dwu­dziel­nej w ser­cu z któ­ry­mi bę­dzie zma­gać się przez całe 32 letnie ży­cie.

Przez kil­ka lat pró­bo­wa­ła uczęsz­czać do szkół pań­stwo­wych, jed­nak sła­by stan zdro­wia zmu­szał ją do czę­stych po­by­tów w sa­na­to­riach i szpi­ta­lach. W jednym z nich poznała innego pacjenta, malarza i studenta szkoły filmowej Adolfa Ryszarda Poświatowskiego, którego – wbrew zaleceniom lekarzy – poślubiła w 1954 roku. Po dwóch la­tach zo­sta­ła wdo­wą.

W 1956 roku za­de­biu­to­wa­ła na ła­mach cza­so­pi­sma „Ga­ze­ta Czę­sto­chow­ska” utwo­ra­mi po­etyc­ki­mi. W ko­lej­nym roku wy­da­ła swój de­biu­tanc­ki to­mik Hymn bałwochwalczy, któ­ry za­chwy­cił kry­ty­ków. Po­stę­pu­ją­ce po­gor­sze­nie zdro­wia zmu­si­ło po­et­kę do ope­ra­cji ser­ca w Stanach Zjednoczonych, na któ­rą mo­gła so­bie po­zwo­lić dzię­ki wspar­ciu śro­do­wi­ska li­te­rac­kie­go.

 Jako poetka Poświatowska zadebiutowała w 1956 roku na łamach „Gazety Częstochowskiej” – dlatego też zalicza się ją do „pokolenia Współczesności”, choć ona sama nie identyfikowała się z żadną grupą literacką. Za jej odkrywcę zwykło się uważać Tadeusza Gierymskiego, który po jej śmierci przyznał, że z początku zaopiekował się nią z litości, nie pokładając w niej wielkich nadziei. Jej mentorką była także Wisława Szymborska, którą o opiekę nad pogrążoną w żałobie, młodą poetką poprosił jej lekarz, profesor Julian Aleksandrowicz.

Po operacji, zamiast powrócić do kraju, złożyła wniosek o stypendium w prestiżowym college’u Smiths College w Northampton. Ukończyła go po trzech latach i dopiero wtedy, po­mi­mo pro­po­zy­cji kon­ty­nu­owa­nia stu­diów na eta­pie dok­to­ranc­kim, po­wró­ci­ła do kra­ju, gdzie pod­ję­ła się stu­diów fi­lo­zo­ficz­nych na Uni­wer­sy­te­cie Ja­giel­loń­skim. Zamieszkała w Domu Literatów w Krakowie.

Strach upły­wa­ją­ce­go ży­cia, nie­do­sko­na­łość cia­ła, zro­zu­mie­nie śmier­ci oraz pod­kre­śla­nie wy­bit­no­ści ko­bie­cej jed­nost­ki były głów­ny­mi te­ma­ta­mi po­dej­mo­wa­ny­mi w jej twór­czo­ści. W 1957 roku ukazał się pierwszy tomik Poświatowskiej pod tytułem „Hymn bałwochwalczy”. W 1961 roku opublikowała reportaż o swoim życiu w Stanach Zjednoczonych – „Notatnik amerykański”, w 1966 roku – książkę autobiograficzną – „Opowieść dla przyjaciela”, opartą m.in. na korespondencji z kolejnym z ważnych w jej życiu mężczyzn, Jerzym Morawskim.

W la­tach sześć­dzie­sią­tych Ha­li­na Po­świa­tow­ska wy­da­ła jesz­cze dwa to­mi­ki po­etyc­kie: Dzień dzisiejszy (1963) i Oda do rąk (1966).

Pra­ce nad ostat­nim, Jeszcze jedno wspomnienie, prze­rwa­ła jej śmierć – pu­bli­ka­cja uka­za­ła się już po odej­ściu po­et­ki (1968, wydanie pośmiertne).

W 1967 stan jej zdrowia tak bardzo się pogorszył, że pod­da­ła się ope­ra­cji ser­ca, tym razem w Warszawie – na sku­tek któ­rej zmar­ła kil­ka dni póź­niej – 11 paź­dzier­ni­ka 1967 roku.

Za życia Poświatowska nie była przez krytykę szczególnie ceniona: jej osobna i osobista, intymna liryka znajdowała się na marginesie głównego nurtu, w którym klasycy dyskutowali z romantykami. Później wyraźnie się to zmieniło: Poświatowską zaczęto czytać, analizować, a także śpiewać – utwory do jej wierszy wykonywali m.in. Magda Umer, Stanisław Soyka i Janusz Radek.

 

Zapraszam do wysłuchania wiersza Poświatowskiej „Ptaku mojego serca” w pięknym wykonaniu Wandy Warskiej

 

Ptaku mojego serca – Wanda Warska

 

 

***

Bułat Okudżawa – Piosenka o piechocie

9 maja 1924 w Moskwie urodził się

Bułat Okudżawa – rosyjski bard, poeta, prozaik i kompozytor

Bułat Szałwowicz Okudżawa to kompozytor ballad, pieśni lirycznych i satyrycznych a także  dramaturg.

Był synem Ormianki i Gruzina. Jego rodziców, zagorzałych bolszewików i działaczy komunistycznych, spotkał los podobny do losu wielu ludzi żyjących w epoce terroru stalinowskiego. Ojciec (pierwszy sekretarz lokalnego komitetu partii w Niżnym Tagile) został rozstrzelany w 1937 roku, natomiast matka (pełniąca funkcję sekretarza rajkomu) została skazana na dziesięć lat w obozie (łącznie spędziła 18 lat w łagrze).

Razem z bratem wychowywał się u babki – w niełatwym czasie i trudnych warunkach życiowych. Po okresie wielkiej czystki, naznaczony stygmatem wroga ludu starał się o zaufanie władzy. Podczas II wojny światowej, w wieku 18 lat przerwał naukę i podjął, jako ochotnik, służbę wojskową. W 1942 roku został wysłany na front. Był kilkakrotnie ranny. Po zakończeniu wojny był pracownikiem fizycznym, zaliczył eksternistycznie pozostałe klasy szkoły średniej i rozpoczął studia na Wydziale Filologicznym uniwersytetu w Tbilisi. Wtedy też debiutował na łamach gazety Leninowski sztandar (Ленинское знамя). W 1950 roku, po ukończeniu studiów, rozpoczął pracę jako nauczyciel w wiejskiej szkole w okolicach Kaługi. Na fali odwilży wstąpił do partii. Po powrocie w 1956 roku matki z zesłania (została zrehabilitowana) powrócił do Moskwy. Tam też, najpierw w gronie przyjaciół, później już publicznie, zaczął śpiewać swoje wiersze, akompaniując sobie na gitarze.

Od tego momentu, w miarę zdobywania przez Okudżawę popularności, aparat partyjny przyglądał się jego twórczości z rosnącą dezaprobatą, on natomiast coraz bardziej dystansował się wobec swoich wcześniejszych poglądów. Nie mogąc mówić wprost o bieżących sprawach, pisał powieści historyczne (najczęściej osadzone w okresie XIX wieku), których bohaterami byli romantyczni buntownicy sprzeciwiający się tyranii. Walczyli oni na przegranej pozycji, będąc świadomi beznadziejności swego losu. Mimo to bez wahania decydowali się poświęcić swe życie w imię wyznawanych wartości.

Największą sławę zdobył jako poeta i bard. Początkowo jego wiersze dostępne były tylko w drugim obiegu, powielane w samizdacie, dopiero później artysta miał możliwość oficjalnego wykonywania swoich dzieł. W poezji Okudżawy dominuje klimat zadumy, smutku, refleksji nad ludzkim losem. Częstym motywem jest wojna, jednak bywa ona zazwyczaj jedynie tłem dla egzystencjalnych rozważań, najważniejszym tematem jest bowiem dramat jednostki zmagającej się z życiem. W utworach zauważalna jest też więź emocjonalna poety z Arbatem, starą moskiewską ulicą, na której w dzieciństwie mieszkał. Stała się ona symbolem jednoznacznie utożsamianym z Okudżawą. Miejscem szarym, typowym, pełnym codziennych problemów zwykłych ludzi, a jednocześnie pełnym tajemnic. Był blisko związany z Agnieszką Osiecką.

W 1994 roku otrzymał rosyjską Nagrodę Bookera.

Na łożu śmierci według jednych informacji wyraził życzenie i przyjął chrzest, według innych – został ochrzczony w stanie nieświadomości przez swoją żonę, z nadaniem imienia Ioann. Zmarł 12 czerwca 1997 w Paryżu a został pochowany na moskiewskim Cmentarzu Wagańkowskim.

 

Na zakończenie dedykuję Wam – Modlitwę Bułata Okudżawy w perfekcyjnym wykonaniu Hanny Banaszak

 

Hanna Banaszak Modlitwa

 

 

 

 

Źródło:   https://pl.wikipedia.org;   https://culture.pl;   https://poezja.org;   tytułowy cytat – Halina Poświatowska – http://lubimyczytac.pl;

Dodaj komentarz