Czwartek, 16 maja – Dzień Straży Granicznej, Zimni Ogrodnicy i Zimna Zośka
Wydarzyło się:
(1975) Premiera 1. odcinka serialu telewizyjnego Czterdziestolatek w reżyserii Jerzego Gruzy
Urodzili się:
(1948) Felicjan Andrzejczak – polski piosenkarz i muzyk
(1944) Maciej Zembaty – polski poeta, satyryk, piosenkarz, reżyser radiowy, scenarzysta filmowy oraz tłumacz
Dziś –
Dzień Straży Granicznej
Zimni Ogrodnicy i Zimna Zośka
a (TUTAJ) znajdziecie ich opis.
***
44 lata temu (16 maja 1975) odbyła się
premiera 1. odcinka serialu telewizyjnego Czterdziestolatek w reżyserii Jerzego Gruzy
Tytułową rolę w serialu zagrał Andrzej Kopiczyński.
Serial został wyprodukowany przez Telewizję Polską w latach 1974–1977. Pierwsza 7-odcinkowa seria cieszyła się tak wielką popularnością, że z powodzeniem ją kontynuowano i zrealizowano też film pełnometrażowy Motylem jestem, czyli romans 40-latka oraz wielogodzinny telewizyjny program sylwestrowy „Sylwester Rodzinny – program z rodziną Czterdziestolatka” (31 grudnia 1975 od 22:20).
Obrazuje losy warszawskiej rodziny inżyniera Stefana Karwowskiego, które idealnie wkomponowały się w rzeczywistość lat 70. i propagandy sukcesu (m.in. budowa Trasy Łazienkowskiej, dworca Warszawa Centralna czy Trasy Toruńskiej).
Równocześnie – zgodnie z założeniami autorów, którzy sami w okresie pracy nad serialem przekroczyli 40 rok życia – serial eksponował wątki związane z kryzysem wieku średniego: romans na boku, próby rzucenia palenia, obsesja na punkcie utraty włosów, próba zadbania o kondycję fizyczną, duma z dorobku życiowego i zawodowego, chęć samorealizacji przez działalność społeczną itd.
W latach 1993–1994 TVP wyemitowała kontynuację serialu, zatytułowaną Czterdziestolatek. 20 lat później. Do obsady dołączyli m.in.: Joanna Kurowska, Wojciech Mann i Wojciech Malajkat.
10 maja 2014 r., z inicjatywy Amadeusza Szklarza-Habrowskiego z Instytutu Kultury Polskiej UW, odbyły się obchody jubileuszu 40-lecia serialu: odsłonięcie tablicy Miejskiego Systemu Informacji na Rondzie Czterdziestolatka w centrum Warszawy, któremu serial patronuje od 18 kwietnia 2014, spotkanie z twórcami i aktorami serialu (Jerzym Gruzą, Anną Seniuk, Mirellą Olczyk-Kurkowską i Piotrem Kąkolewskim) oraz premiera niepublikowanego, pilotażowego odcinka kontynuacji przygód rodziny Karwowskich pt. Studenci Trzeciego Wieku. Czterdzieści lat minęło, jak jeden dzień w Domu Spotkań z Historią w Warszawie.
W filmie pokazano wiele elementów działania systemu nomenklatury w PRL. Główny bohater filmu wspinał się po jej niższych szczeblach i napotykał w związku z tym wiele nieznanych mu zwyczajów, kodów kulturowych, a nawet pojęć. I tak na przykład jego córka Jagoda Karwowska, wkrótce po tym gdy jej ojciec został dyrektorem, została wciągnięta w środowisko tzw. bananówek. Karwowskiemu, któremu uświadomiła to jej koleżanka, wydawało się że chodzi o dziewczęta chodzące w spódnicach w banany (odc. 16). Natomiast w odcinku 14 Karwowski, nie będąc pewny, czy może samodzielnie wyznaczyć kierownika IV odcinka robót, udaje się do naczelnika Wydziału Kadr PZPR , który wyjaśnia mu, że dane stanowisko obsadzane jest bez udziału struktur partyjnych. Te ostatnie musiały jednak wyrazić zgodę na awans samego Karwowskiego na stanowisko dyrektora, o czym mowa jest wprost w odcinku 13.
Seriał pokazuje wiele panujących w latach 70. mód, m.in. rozwijający się kult komputera. Sam Karwowski zostaje jakoby wybrany na dyrektora właśnie przez komputer (marki Odra trzeciej generacji).
W chwili rozpoczęcia nagrywania serialu (rok 1974) Andrzej Kopiczyński, grający 40-latka, miał w rzeczywistości 40 lat, a jego filmowa żona Anna Seniuk miała 32 lata. Natomiast Irena Kwiatkowska, która grała rzekomo 32-letnią „kobietę pracującą” (o czym mówi w odc. 1), miała wówczas 62 lata. Jej postarzały wygląd miał być spowodowany ilością wykonanej pracy (w sumie w serialu wymienia się 64 jej zawody).
Piosenka tytułowa serialu „Czterdziestolatek”
***
Przyszedł na świat 16 maja 1948 w Pięczkowie. Dziś obchodzi urodziny. 71 urodziny!
Felicjan Andrzejczak – polski piosenkarz i muzyk
a w latach 1982–1983 wokalista zespołu Budka Suflera.
Pierwsze amatorskie próby śpiewu (repertuar Czesława Niemena) odbył w 1966 w technikum leśnym w Rzepinie. W 1970 zamieszkał w Świebodzinie, gdzie poznał grupę lokalnych muzyków, m.in. Andrzeja Rutkowskiego i założył zespół C-4011.
Zasłynął jednak przede wszystkim jako wokalista Budki Suflera, do której przystąpił w 1982 roku. Z nim Budka Suflera nagrała przebój „Jolka, Jolka pamiętasz”, „Czas ołowiu” i „Noc komety”. Śpiewał w niej niespełna rok, ale na trwałe zapisał się w historii polskiej muzyki dzięki wykonaniu piosenki „Jolka, Jolka pamiętasz”.
Po rozstaniu z Budką wydał wiele płyt solowych z repertuarem poprockowo-romantycznym
W 1997 nagrał płytę Świat miłować z balladą „Jak jeździec donikąd”. Dwa lata później nagrał utwór „Piąty bieg” z Budką Suflera, a w 2002 – album Zauroczenia. 17 czerwca 2006 ukazała się płyta Na prowincji, a w 2009 r. płyta Biegnę jak maratończyk. W roku 2014 wydał płytę Czas przypływu wyprodukowaną przez Mietka Jureckiego, wieloletniego basistę Budki Suflera.
W 2015 r. wraz z innymi weteranami wziął udział w pierwszej części projektu Albo Inaczej. Tuzy polskiej estrady (m.in. Zbigniew Wodecki, Andrzej Dąbrowski) brały na warsztat przeboje rodzimej sceny hiphopowej. Felicjan Andrzejczak zmierzył się z utworem „Stres” Eldo.
Budka Suflera & Felicjan Andrzejczak – Jolka, Jolka pamiętasz… (Opole 2004)
***
Maciej Zembaty – Jestem Twoj
Urodził się 16 maja 1944 w Tarnowie. To On –
Maciej Zembaty – polski poeta, satyryk, piosenkarz, reżyser radiowy, scenarzysta filmowy oraz tłumacz – głównie poezji Leonarda Cohena
Dzieciństwo spędził w Wadowicach, do których, wkrótce po narodzinach, przeniósł się wraz z rodziną.
Uczył się gry na fortepianie w średniej szkole muzycznej, uczęszczał również do liceum plastycznego, w którym historii uczył go Jacek Kuroń[. Ukończył studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Pracę magisterską napisał na temat polskiej piosenki i gwary więziennej. Dzięki swym badaniom stał się jednym z pierwszych specjalistów od grypsery. Przez krótki czas studiował również w warszawskiej PWST oraz na wydziale reżyserskim łódzkiej filmówki.
Zadebiutował w 1965 na Festiwalu w Opolu, gdzie uzyskał wyróżnienie jury oraz nagrodę za najlepszy debiut autorski.
Był poliglotą, znającym siedem języków, w tym z trzech tłumaczył teksty i piosenki.
W 1972 dzięki Maciejowi Karpińskiemu zetknął się z piosenkami Leonarda Cohena. W ciągu kilku miesięcy przetłumaczył ich kilkanaście, zaś w całym swoim życiu – ponad 60. Większość z nich opublikował w tomikach, zarówno w obiegu oficjalnym, jak i poza nim. Wydał także kilka płyt z własnymi aranżacjami i wykonaniami piosenek kanadyjskiego autora. Jego tłumaczenie piosenki „Partisan” stało się jednym z nieoficjalnych hymnów „Solidarności”.
W 1972 we współpracy z Jackiem Janczarskim stworzył radiowe słuchowisko Rodzina Poszepszyńskich, które stało się jedną ze sztandarowych audycji rozrywkowych Polskiego Radia. Tworzone i nadawane było z dłuższymi przerwami przez 25 lat, a jego bohaterowie stali się parodią postaci znanych z innych seriali radiowych takich jak Matysiakowie i W Jezioranach.
W latach 70. związał się też z Programem Trzecim Polskiego Radia, gdzie prowadził między innymi autorską audycję Płyty nasze i naszych przyjaciół, Zgryz, był też jednym z prezenterów Zapraszamy do Trójki – pierwszej i jedynej podówczas audycji nadawanej na żywo, z telefonicznym udziałem słuchaczy.
W pierwszą rocznicę Sierpnia 1980 współtworzył Pierwszy Przegląd Piosenki Prawdziwej „Zakazane Piosenki” – imprezę będącą „antyfestiwalem sopockim” prezentującą twórców i twórczość poza peerelowską cenzurą.
Album Alleluja sprzedano w ponad 400 tys. egzemplarzy, dzięki czemu w 1986 przyznano wydawnictwu certyfikat złotej płyty. W latach 80. występował w duecie z Johnem Porterem.
W 1988 nagrał wstęp (parlando) do piosenki „Galaktyczny zwiad” grupy Papa Dance.
Poza tłumaczeniami z angielskiego i własną twórczością, opublikował także kilka przekładów wierszy i piosenek autorów rosyjskich, głównie tzw. pieśni błatnych. Przez wiele lat Zembaty współpracował także z polskimi reżyserami. Zasłynął jako scenarzysta i autor muzyki do kilku filmów, m.in. Około północy (1977), Sam na sam (1977) i serialu telewizyjnego Siedem życzeń (1984). W tym ostatnim użyczył również głosu kotu o imieniu Rademenes.
Wspierał kampanię Muzyka Przeciwko Rasizmowi Stowarzyszenia „Nigdy Więcej”. Zamieścił jej logotyp na płycie Ostatnia posługa.
Od listopada 2007 radio Tok FM emitowało ostatnie słuchowisko Macieja Zembatego – Przygody Wuja Alberta.
Był autorem piosenki „Ostatnia posługa”, śpiewanej na melodię marsza żałobnego Chopina.
Zembaty wrócił do pisania w 2007 roku; w tym też roku założył własny blog.
Zmarł 27 czerwca 2011 w warszawskim szpitalu w wyniku zatrzymania akcji serca.
Tak to jest z sercem, że ono trach i przestaje pracować…
8 lipca 2011 został pochowany na Powązkach Wojskowych w Warszawie.
Pośmiertnie, Maciej Zembaty został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Andrzej „e-moll” Kowalczyk&Maciej Zembaty-„Słynny niebieski prochowiec”[Tychy-24.10.2007]
Źródło: https://pl.wikipedia.org; https://muzyka.interia.pl; Mirosław Chojecki – https://www.tvn24.pl;