Piątek, 9 listopada – Europejski Dzień Wynalazcy, Światowy Dzień Gry Wstępnej, Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem, Słonica Hansken, Albert Einstein – laureatem Nagrody Nobla

Dzisiejsze święta nietypowe:

Światowy Dzień Gry Wstępnej

już opisałam (TUTAJ)

***

9 listopada 1655 roku, we Florencji, w wieku 25 lat padła słonica indyjska o imieniu Hansken.

Słonica Hansken

podróżując z cyrkiem objazdowym po wielu europejskich krajach zdobyła sławę i stała się bohaterką kilku dzieł malarskich.

Hansken przyszła na świat na Cejlonie w 1630 roku. Została przewieziona na statku Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej do Dżakarty, zaś stamtąd w 1633 przewieziono ją do Amsterdamu jako podarunek od władcy Cejlonu – Fryderyka Henryka Orańskiego. Żywy słoń stał się w ówczesnym Amsterdamie wielkim wydarzeniem, a zaciekawione tłumy przychodziły do pałacu, aby go oglądać. Kłopotliwy podarek Fryderyk Henryk sprezentował swojemu kuzynowi, Mauritzowi Johanowi von Nassau-Siegen. Gdy ten w 1636 został mianowany gubernatorem Brazylii, sprzedał słonia za kwotę 8 tys. guldenów nieznanemu z imienia człowiekowi.

Nowy właściciel, znany odtąd jako „Pan Słonia”, wyuczył słonicę, której nadano imię Hansken, 36 sztuczek, takich jak: maszerowanie z flagą w trąbie, podnoszenie pieniędzy, granie na bębnie, czyszczenie się miotłą, strzelanie z muszkietu i posługiwanie się rapierem. Słonica lubiła także pić piwo, a nawet i mocniejsze trunki.

Wraz ze swoją podopieczną przemierzał z odpłatnymi pokazami kraje zachodniej i środkowej Europy. Pokazy Hansken cieszyły się wielkim powodzeniem. Słonica była bodaj najsłynniejszym słoniem, który został uwieczniony przez najwybitniejszych malarzy epoki, np. Rembrandta.

Jej podobizny znajdują się m.in. w British Museum i Rijksmuseum w Amsterdamie. W Delft słonicę uwieczniano na kaflach piecowych, portretowali ją także inni wielcy artyści tamtych czasów, m.in. Stefano della Bella i Herman Saftleven Młodszy. Na cześć Hansken, holenderski statek uczestniczący w bitwie pod Livorno nazwano „Biały Słoń”.

W latach 1638–1640 wraz ze swym opiekunem przemierzyli Danię i kraje Rzeszy Niemieckiej. Przebywali w tym czasie także na Pomorzu. Informacja o wizycie słonia i jego opiekuna zanotowana została m.in. w 1639 w kronice pastora kościoła w Sarbi koło Piły. Przybyli także i do Trzebiatowa. W 1648 Hansken była atrakcją obrad w Münsterze, kończących wojnę trzydziestoletnią.

Nieprzyzwyczajona do europejskiego klimatu, nieodpowiednio karmiona i wyczerpana podróżami Hansken zaczęła chorować i ostatecznie padła 9 listopada 1655.

Martwa Hansken sportretowana przez Stefano della Bella, 1655

O tym, że podczas podróży z pokazami cyrkowymi odwiedziła również Trzebiatów świadczy fakt, że na ścianie kamienicy nr 26 przy Rynku, zachowało się wykonane w 1639 i odkryte podczas prac renowacyjnych w 1914 sgraffito (rodzaj ściennej dekoracji znajdujący się z przynajmniej dwóch warstw tynku), przedstawiające słonicę i jej opiekuna. Dziś słonica ta jest jednym z symboli miasta.

Słonica Hansken była też inspiracją dla stworzenia w Trzebiatowie wizerunków słonia w formie graffiti. W lipcu 2013 roku przy ulicy Kamienieckiej mieszkańcy miasta, pod kierunkiem szczecińskiej grupy Junior Skład Family i Mad Skillz stworzyli oryginalne graffiti.

Na ścianie jednego z budynków powstała kopia oficjalnego logo Trzebiatowa. Obok rysunku namalowane zostały napisy: „Miasto Czterech Kultur” oraz „Miasto Słonia”.

Logo Trzebiatowa tworzy wizerunek słonia umieszczony na czterech kwadratach: czerwonym, niebieskim, zielonym i żółtym. Niebieski kolor symbolizuje nadmorskie położenie miasta, zielony przyrodę a czerwony i żółty oznaczają zabytki Trzebiatowa. Wizerunek Hansken stał się oficjalnym znakiem towarowym gminy, zarejestrowanym w Urzędzie Patentowym w Warszawie.

Słonica od kilku lat znajduje się w logo miasta, a sami mieszkańcy chętnie umieszczają na swoich samochodach naklejki ze słoniem.

Logo miasta powstało kilka lat temu i było używane przez gminę wcześniej, niż zostało oficjalnie zarejestrowane w urzędzie patentowym. Wymyślił je 1997 r. Ireneusz Szuniewicz, ówczesny pracownik magistratu w Kołobrzegu.

Trzebiatowska słonica w Teleexpressie

***

9 listopada 1921 roku, za wyjaśnienie efektu fotoelektrycznego w dziedzinie fizyki został ogłoszony –

Albert Einstein – laureatem Nagrody Nobla

Albert Einstein uważał się za niemieckojęzycznego bezpaństwowca, pochodzenia żydowskiego. Zawsze protestował przeciwko przypisywaniu jego osiągnięć któremukolwiek z państw.

W 1918 r., zapytany o teorię względności, Einstein powiedział:

Albert Einstein był nominowany do Nagrody Nobla jedenastokrotnie – prawie corocznie w latach 1910–1922, z wyjątkiem 1911 i 1915. Jego kandydaturę zgłaszało 40 różnych naukowców – 12 z nich kilkukrotnie. Licząc osobno różne zgłoszenia przez tę samą osobę, Einstein otrzymał łącznie ponad 60 nominacji.

W 1922 r. Einstein otrzymał Nagrodę Nobla za rok 1921 „za zasługi dla fizyki teoretycznej, szczególnie za odkrycie praw rządzących efektem fotoelektrycznym”.

W większości nominacji uzasadnieniem było sformułowanie przez Einsteina teorii względności. Według komitetu noblowskiego nie była ona wystarczająco potwierdzona doświadczalnie. Z tego powodu Einstein otrzymał nagrodę tak późno. Jednak komitet był pod silnym naciskiem, by przyznać nagrodę Einsteinowi. Z tego powodu komitet przyjął propozycję Oseena, by przyznać Einsteinowi nagrodę, jako uzasadnienie podając wyjaśnienie efektu fotoelektrycznego.

Einstein jest uważany za jednego z największych lub największego fizyka XX wieku. Jego ogólna teoria względności jest uważana za jeden z największych przełomów w fizyce XX wieku, obok teorii kwantów.

Poniżej śmiem zamieścić filmik, w którym tłumaczenie jego teorii prawdopodobne spodobało by się Einsteinowi  😉

7 uczuć- Teoria względności, prostym językiem 🙂

Źródło:  https://pl.wikipedia.org;  https://dzieje.pl;