Wtorek, 20 listopada –  Powszechny Dzień Dziecka, Międzynarodowy Dzień Praw Dziecka, Dzień Pamięci Osób Transpłciowych, Dzień Uprzemysłowienia (Industrializacji) Afryki, uroczystości weselne poety Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny

Dzisiaj również obchodzimy takie święto nietypowe, jak

***

https://youtu.be/7GOliQS-_dg

MAREK GRECHUTA – Wesele

118 lat temu, dokładnie 20 listopada 1900 roku, w dworku malarza Włodzimierza Tetmajera w Bronowicach pod Krakowem odbyły się

uroczystości weselne poety Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny

które zainspirowały Stanisława Wyspiańskiego do napisania dramatu „Wesele”.

Weselisko było huczne. Poeta Lucjan Rydel oraz chłopka Jadwiga Mikołajczykówna, świętowali swój ślub wraz z rodzinami oraz  z przyjaciółmi licznie przybyłymi na uroczystość.

A na wesele przybyła cała ówczesna elita intelektualna i literacko-artystyczna Krakowa. Świadkami uroczystości byli wuj panny młodej, Błażej Czepiec i przyjaciel pana młodego, a zarazem całej rodziny Rydlów, Stanisław Wyspiański.

Goście jedli, pili, tańczyli i weselili się zgodnie ze swoim temperamentem – powściągliwie, bądź też bez opamiętania. Wszyscy z wyjątkiem jednego.

Uczestniczący w zabawie Stanisław Wyspiański bawił się … oryginalnie. Zgodnie z relacją przyjaciół przez całe wesele stał oparty o framugę drzwi pomiędzy pokojem gdzie pito i jedzono, a izbą gdzie tańczono do upadłego. Stał, przysłuchiwał się muzyce, dobiegającym rozmowom, obserwował przyjaciół, nowożeńców i innych weselników…

Potem wrócił do domu i napisał jeden z najlepszych i najbardziej kontrowersyjnych polskich dramatów, który zatytułował „Wesele”.

Para młoda z autentycznego wesela to:

Lucjan Antoni Feliks Rydel (1870-1918), poeta i dramaturg młodopolski; był synem Lucjana – okulisty, profesora i rektora UJ, a po kądzieli wnukiem filozofa i historyka sztuki Józefa Kremera. Na żądanie ojca ukończył studia prawnicze na UJ, a nawet uwieńczył je doktoratem, lecz po jego uzyskaniu poświęcił się literaturze.

Jadwiga (Jagusia) Mikołajczykówna (1883-1936, córka chłopa z pod krakowskich Bronowic, siostra Anny Mikołajczykówny – żony Włodzimierza Tetmajera).

Lucjan Rydel ożenił się z prostą dziewczyną. Rydel z rodziną (fot. z ok. 1910)

Dom w Bronowicach wybudowany przez szwagra, malarza Włodzimierza Tetmajera w 1894 roku, użyczony na przyjęcie weselne w 1900. Odsprzedany w roku 1908, stał się własnością małżonków i nazywany był odtąd „Rydlówką”, która została rozbudowana o lewą część w 1912 roku. W  roku 1918 Lucjan Rydel zachorował na zapalenie płuc i zmarł.  (zdjęcie – Henryk Przondziono /Foto Gość)

Pisząc Wesele Wyspiański inspirował się dramatami Mickiewicza, Fredry i Słowackiego oraz malarstwem Malczewskiego i Maksymiliana Gierymskiego. Wesele składa się z trzech aktów. Akt I jest aktem realistycznym, napisanym w konwencji komedii realistycznej, akt II jest natomiast aktem symboliczno-wizyjnym, obie te konwencje przeplatają się w akcie trzecim. W swoim dramacie używa zarówno postaci autentycznych jak i symbolicznych. Wprowadza również przedmioty symboliczne i sceny symboliczne – wszystko po to, by odpowiednio przedstawić sytuację duchową narodu i pokazać, dlaczego Polacy nie potrafią wywalczyć niepodległości.

WESELE reż. Andrzej Wajda [zwiastun]

Ekranizacji dramatu dokonał Andrzej Wajda w 1972. Wesele zostało nagrodzone Srebrną muszlą na MFF w San Sebastián w 1973. Amerykański reżyser Martin Scorsese uznał film za jedno z arcydzieł polskiej kinematografii i w 2014 roku został wytypowany przez niego do prezentacji w Stanach Zjednoczonych oraz Kanadzie w ramach festiwalu polskich filmów Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema.

Źródło:   https://pl.wikipedia.org;   https://krakow.gosc.pl;   http://www.edusens.pl;  Jadwiga Mikołajczykówna (scanned from Listy St.Wyspiańskiego do L. Rydla t. II Wydawnictwo Literackie Kraków Poland 1979);