O Fortuno, niby Księżyc nieustannie zmienna! Ciągle rośniesz lub zanikasz ciemna lub promienna. Życie podłe wciąż kapryśnie chłodzi nas lub grzeje, niedostatek lub bogactwo jak lód w nim topnieje, czyli … wielcy kompozytorzy

Sobota, 8 czerwca – Dzień Informatyka, Światowy Dzień Oceanów, Dzień Cyrku bez Zwierząt, Dzień Wolności Podatkowej, Światowy Dzień Robienia na Drutach w Miejscach Publicznych

Wydarzyło się:

(1937)  We Frankfurcie nad Menem odbyło się prawykonanie kantaty scenicznej Carmina Burana Carla Orffa

Urodzili się:

(1671)  Tomaso Albinoni – włoski kompozytor

 

Dzień Informatyka

Światowy Dzień Oceanów

Dzień Cyrku bez Zwierząt

O świętach tych pisałam  (TUTAJ) .

Również wtedy pisałam o święcie, które dzisiaj właśnie obchodzimy. Jest to

Dzień Wolności Podatkowej

Dzisiaj też – 8 czerwca – świętujemy

Światowy Dzień Robienia na Drutach w Miejscach Publicznych

Święto obchodzone w drugą sobotę czerwca, zapoczątkowane zostało w 2005 roku przez Danielle Landes. Obchody święta często trwają przez cały tydzień, między drugą sobotą czerwca a jego trzecią niedzielą.

Ponieważ przypisane jest zawsze do drugiej soboty czerwca, informacje o nim znajdziecie   (TUTAJ) .

Uf, ale Was dzisiaj przegoniłam po różnych miejscach mego bloga!

Tyle święta nietypowe. Jeszcze chciałabym przybliżyć Wam dwu ciekawych kompozytorów, którzy powiązani są nie tylko dzisiejszą datą, ale i umiejętnością tworzenia pięknej muzyki.

 

 

***

82 lata temu, 8 czerwca 1937

we Frankfurcie nad Menem odbyło się prawykonanie kantaty scenicznej Carmina Burana Carla Orffa

Carmina Burana jest oparta na średniowiecznym zbiorze pieśni Carmina Burana. W 1937 Orff dokonał wyboru części tekstów i skomponował na ich podstawie kantatę sceniczną Carmina Burana, utwór na orkiestrę, chór i głosy solowe. Orff zdecydował się napisać muzykę całkiem od nowa, mimo że niektóre rękopisy zawierają zapis muzyczny w postaci neum, który został częściowo odczytany.

Carmina Burana to prawdopodobnie najbardziej znany utwór muzyczny skomponowany w Niemczech w okresie nazistowskim. Prawykonanie odbyło się w Operze Frankfurckiej 8 czerwca 1937 roku w inscenizacji Oscara Wälterlina; sukces dzieła spowodował szybko otrzymanie przez Orffa zleceń na inne utwory. Początkowo kompozycja była potępiana przez niemieckich krytyków jako dzieło „zdegenerowane”, jednak później została entuzjastycznie przyjęta przez nazistów jako hołd wczesnemu przejawowi „kultury aryjskiej”. Po wojnie utwór zyskiwał coraz większą popularność, w latach 60. XX w. wszedł do międzynarodowego kanonu muzyki poważnej.

Premiera polska dzieła miała miejsce w 1963 r. w Łodzi.

W latach 90. XX w. fragmenty kantaty wykorzystały m.in. Enigma, Era, Therion, In Extremo oraz Corvus Corax.

Fragment otwierający Carmina Burana – „O Fortuna” – chętnie wykorzystywany jest, przeważnie przez zespoły heavymetalowe, jako wstęp lub zakończenie utworu czy płyty.

Utwór przeznaczony jest na ogromny aparat wykonawczy, składający się z orkiestry symfonicznej z rozbudowaną sekcją instrumentów perkusyjnych (m.in. dwa zestawy kotłów, czy charakterystyczne kastaniety w Tempus est iocundum) i dwoma fortepianami, chóru mieszanego (podzielonego wewnętrznie na 8 głosów), chóru chłopięcego i solistów (baryton, tenor, sopran).

 

André Rieu – O Fortuna (Carmina Burana – Carl Orff)

 

 

***

8 czerwca 1671 w Wenecji, urodził się

Tomaso Albinoni – włoski kompozytor

Tomaso Albinoni to jeden z największych włoskich kompozytorów późnego baroku.

Albinoni był drugim dzieckiem bogatego weneckiego kupca i producenta papieru i kart do gry Antonio Albinoniego i jego żony Lucrezii Fabris-Albinoni. Przyszedł na świat na terenie weneckiej parafii San Moisè. W roku 1684 Antonio Albinoni odziedziczył cały zakład po poprzedniej właścicielce, co zapewniło rodzinie takie dochody, że mogła sobie pozwolić na dom wypoczynkowy w Prata di Pordenone na Terraferma.

Tomaso był przyuczany do zawodu producenta kart, a ponadto brał lekcje muzyki, co w owych czasach było normą w zamożnych rodzinach. Nie wiadomo, kto go uczył. Być może był to Giovanni Legrenzi.

W roku 1694 Tomaso zdobył popularność jako kompozytor, gdy napisał swą prawdopodobnie pierwszą operę: Zenobia, regina de Palmireni oraz cykl utworów instrumentalnych: Suonate a tre op. 1.

Sukces Zenobii zapoczątkował bogatą twórczość operową Albinoniego, który pisywał 1-2 dzieła rocznie. Od 1703 roku wystawiane były nie tylko w Wenecji, ale też w takich miastach jak: Florencja, Genua, Bolonia, Ferrara, Brescia, Rzym, Treviso. Albinoni zawsze osobiście dyrygował tymi realizacjami. Jego pracodawcą przez pewien czas był książę Mantui Ferdynand Karol Gonzaga, któremu Albinoni dedykował swoje opus 2 z 1700 roku.

17 marca 1705 roku Albinoni poślubił w Mediolanie śpiewaczkę Margheritę Raimondi, która kilka lat wcześniej debiutowała w Wenecji. Państwo młodzi przeprowadzili się do weneckiej dzielnicy San Trovaso. Po ślubie Margherita występowała nadal na scenie, ale nigdy w dziełach męża.

W styczniu 1709 roku zmarł ojciec Albinoniego. Prowadzenie rodzinnego interesu pozostawił Tommaso Albinoni swym braciom Domenico i Giovanniemu, a sam poświęcił się komponowaniu, zachował sobie jednak udział 1/3 w zyskach.

Kiedy zadłużona firma podupadła i w 1721 roku przejął ją pewien zamożny duchowny, Albinoni przeniósł się do tańszej dzielnicy San Barnaba. Jednak jego reputacja kompozytora znanego nie tylko w Wenecji, ale i w Londynie i Amsterdamie  i wynikające z tego dochody pozwoliły przezwyciężyć kłopoty finansowe. 22 sierpnia 1722 roku jego żona zmarła na zapalenie jelit. Pod względem finansowym rok 1722 był bardzo udany. Albinoni dedykował powstałe wówczas 12 Concerti a cinque op. 9 elektorowi bawarskiemu Maksymilianowi II Emanuelowi. Odtąd zaczął otrzymywać zlecenia na dzieła muzyczne z Monachium.

Na wesele Karola Alberta, syna Maksymiliana, z Marią Amalią Habsburg, córką cesarza Józefa I, które odbyło się 5 października 1722 roku, skomponował Albinoni operę I veri amici i mniejszą kompozycję „componimento poetico” Il trionfo d’Amore.

Albinoni często dedykował swe utwory prominentnym postaciom swej epoki, jak: kardynał Pietro Ottobonii, książę Mantui Ferdynand Karol Gonzaga, książę Toskanii Gian Gastone de’ Medici, kardynał Francesco Maria de’ Medici, markiz Carlos Felipe Antonio Spinola Colonna, hrabia Christian Heinrich von Watzdorf czy markiz Don Luca Fernando Patiño. Napisał też muzykę na imieniny cesarza Karola VI i jego żony Elżbiety von Braunschweig-Wolfenbüttel.

Albinoni rzadko widywał się z innymi kompozytorami. Mimo to przy pisaniu kilku oper współpracował z innymi kompozytorami. Wiadomo, że znał go i lubił Johann Georg Pisendel, któremu Albinoni zadedykował jedną z sonat skrzypcowych.

Ostatnie swe opery skomponował w latach 1734 – 1741. W 1743 roku jako 72-latek starał się o dobrze płatną posadę maestro di coro w Ospedale dei derelitti (Ospedaletto), jednak zamiast niego wybrany został Nicola Porpora.

Pod koniec życia Albinoni, podobnie zresztą jak Vivaldi, próbował dostosować swą muzykę do coraz popularniejszego stylu preklasycystycznego, niestety bez powodzenia a i Vivaldiemu również się to nie udało.

Ostatnie 10 lata życia przeżył w Wenecji, w skromnych warunkach wraz z trojgiem swych dzieci. Przed śmiercią był przez 2 lata przykuty do łóżka. Jak napisał lekarz, Albinoni zmarł w wyniku cukrzycy i zapalenia strun głosowych, 17 stycznia 1751 roku.

Albinoni pisał opery, kantaty, koncerty i drobne utwory instrumentalne, spośród których najbardziej znane są koncerty na obój.

Fragmenty utworów Albinoniego inspirowały Johanna Sebastiana Bacha, który napisał kilka fug na tematy zaczerpnięte z jego dzieł.

Jego styl uplasował się pomiędzy szerokim oddechem muzyki Vivaldiego, a znacznie bardziej oszczędnym i bardziej fugowanym Corellego. Sam Albinoni wywarł ogromny wpływ na Bacha, który znał i przepisywał jego dzieła ucząc się na nich sztuki kompozycji. Ulubionym instrumentem Albinoniego był obój i to właśnie na ten instrument napisał on swoje najwspanialsze koncerty (concerti con oboe op. 7 i concerti con oboe op. 9).

Concerti Albinoniego są wyjątkowe w swoim rodzaju. Warto zwrócić uwagę na spójnik „con oboe” („z towarzyszeniem oboju”) zamiast częściej spotykanego w muzyce barokowej „per oboe” (na obój – jak typowe concerto grosso w typie Corellego lub Haendla), jako że obój nie jest tu instrumentem solowym, lecz wzbogacającym treść całości dźwięku. Inne instrumenty nie milkną bowiem nigdy by ustąpić miejsca soliście. Nadaje to bogato ozdobnej, a przy tym lekkiej muzyce Albinoniego wyjątkową energię i radość.

Jako autor ponad 80 koncertów i wielu sonat Albinoni był nie tylko jednym z najwybitniejszych kompozytorów swojej epoki, ale i jednym z najpłodniejszych. Albinoni komponował także opery dla teatrów weneckich, jednak dziś są one mniej znaną częścią jego twórczości.

Muzykę Albinoniego wydobyto z zapomnienia na początku XIX wieku, między innymi dzięki zapożyczeniom Bacha.

Słynne Adagio g-moll na smyczki i organy należy do obszernego działu muzycznych mistyfikacji. W rzeczywistości do Albinoniego w tym utworze należy jedynie partia basu. Cała nadbudowa (melodia, harmonizacja, rytm i układ partytury) należy do Remo Giazotto żyjącego w latach 1910-1998. Ów włoski muzykolog pod koniec II wojny światowej odnalazł w gruzach biblioteki w Dreźnie fragment orkiestrowej partii basu nieznanego koncertu Albinoniego. Ponieważ reszta partytury zginęła podczas bombardowania i nie została później odnaleziona, Giazotto postanowił ocalić resztę, nadając jej kształt dzieła ukończonego i komponując słynne później Adagio w roku 1949 i wydając pod nazwiskiem Albinoniego w roku 1958. Obecnie jednak uważa się, że utwór ten w całości jest dziełem Remo Giazotto.

 

HAUSER – Adagio (Albinoni)

 

Utwór ten otrzymał rozgłos międzynarodowy m.in. dzięki Herbertowi von Karajanowi, który Adagio nagrał i często włączał do programu swoich koncertów. Adagio wykorzystał także zespół The Doors w swojej kompozycji „Feast of Friends” którą członkowie grupy stworzyli po śmierci wokalisty Jima Morrisona. Utwór można znaleźć na albumie An American Prayer oraz usłyszeć w filmie The Doors. Motyw „Adagio” został wykorzystany również przez zespół Renaissance, który na płycie „Turn of the Cards” zagrał go we własnej aranżacji oraz z linią wokalną w utworze pod tytułem „Cold is being”. Wśród gitarzystów popularna jest również wersja nagrana przez szwedzkiego wirtuoza-rockmana, Yngwie Malmsteena.

 

Yngwie Malmsteen – Adagio (2017)

 

 

 

Źródło:    https://pl.wikipedia.org:

Dodaj komentarz